Computer Chess Notes #3

Computer Chess Notes #1 (09/02/2011)

Computer Chess Notes #2 (31/03/2011)

Το γεγονός που έχει ταρακουνήσει όλους όσους ασχολούνται είτε ως επαγγελματίες είτε ως χομπίστες με τις software σκακιστικές μηχανές ήταν η απόφαση της Διεθνούς Ομοσπονδίας Σκακιού Υπολογιστών να αφαιρέσει από τη Rybka όλους τους τίτλους που έχει κατακτήσει και πιο συγκεκριμένα 4 παγκόσμια πρωταθλήματα και 2 παγκόσμιους τίτλους στο Blitz και να αποκλείσει δια βίου τον προγραμματιστή της Vasik Rajlich από όλες τις επίσημες διοργανώσεις της. Η κατηγορία είναι πως η Rybka αποτελεί κλώνο του Crafty και του Fruit - έχει δηλαδή κλεμμένο κώδικα από τα δύο αυτά προγράμματα. Η πλάκα είναι πως όταν βγήκαν οι νέες δυνατές μηχανές - Stockfish, Houdini κλπ - πολλοί έσπευσαν να κατηγορήσουν τους προγραμματιστές τους για κλοπή - από τη Rybka. Ήταν προφανές πως υπήρχε εμπορικό πρόβλημα για τη Rybka όταν δωρεάν μηχανές την κόντραραν στα ίσια. Από τότε το Stockfish έχει ανοίξει τον κώδικά του αποδεικνύοντας έτσι πως δεν είναι κλώνος, ενώ το Houdini παραμένει ύποπτο. Έτσι οι δύο ισχυρότερες μηχανές αυτή τη στιγμή - Rybka και Houdini - δεν έχουν δικαίωμα συμμετοχής στις επίσημες διοργανώσεις. Μένει να δούμε πόσο θα επηρεαστούν οι πωλήσεις της Rybka από τις εξελίξεις αυτές. Πρόβλεψη: όχι και πολύ.

Εντωμεταξύ στο Chesswar 16 τουρνουά - ελβετικό 15 γύρων - ισοβάθμησαν το Stockfish 2.1.1 με το Houdini 1.5A με 11/15 στην πρώτη θέση, με τα Naum4.2, Komodo 1.3, Sjeng2010 και Critter 1.01 να ισοβαθμούν στους 9.5 και τη Rybka4.1 πιο πίσω με 9/11. Από την άλλη στο match Rybka-Houdini που διοργάνωσε το Westport Chess Club στο Kansas City, η Rybka κέρδισε 51-49 με το Houdini όμως να παίζει με Gaviota tablebases εναντίον των Nalimov που είχε η Rybka, πράγμα που αποτελεί πιθανό χάντικαπ. Χρησιμοποιήθηκαν οι εκδόσεις Houdini 1.5a και Rybka 4.1 σε AMD Phenom Quad Core και χρόνο σκέψης 2 ώρες για τις 40. Οι ειδικές ομάδες ανθρώπων που υπολογίζουν τα ratings των engines έχουν τις 64μπιτες εκδόσεις των Rybka 4.1 και Houdini 1.5a στα 3150 και 3208 αντίστοιχα με το Critter 1.2 να σπάει τη διαρχία με 3172 - όλα αυτά στην τελευταία λίστα τους.

Σε παλαιότερη ανάρτηση αναφερθήκαμε στον Shahar Tzafrir που ειδικεύετε στο να αντιμετωπίζει engines και διατηρεί θετικό σκορ με το Rybka Cluster. Αυτή τη φορά έχουμε τον Dave Wiekrykas σε μια παρτίδα του με το Stockfish 2.1 εξοπλισμένο με το Hiarcs opening book παιγμένη σε ένα Dual2core 64-bit 2.25 Ghz με χρόνο σκέψης 60 λεπτών για όλη την παρτίδα:

Dave Wiekrykas - Stockfish 2.1

1. e4 c5 2. Nc3 e6 3. f4 Ne7 4. Nh3?!

Και ο λευκός προσπαθεί να "αχρηστεύσει" το opening book του Hiarcs, επιλέγοντας μια κίνηση που έχει ιδέα μεν - τη μεταφορά του ίππου στο f2 - δεν υπάρχει δε στο book της μηχανής.

4...Nec6??!

...και τα καταφέρνει. 4...Nbc6 ή 4...d5 θα έπαιζαν οι περισσότεροι στη θέση αυτή. Θα καταφέρει ο λευκός να εκμεταλλευτεί αυτό το "γλίστρημα" και να βγάλει κάτι από το άνοιγμα?

5. Nf2 d5 6. d3 Be7 7. g3 d4

Το μπλοκάρισμα του κέντρου ευνοεί τα λευκά. Ο ίππος ούτως ή άλλως θα πήγαινε στο e2. 7...Na6 8.Bg2 d4 9.Nb1=

8. Ne2 O-O 9. Ng1

Κρίσιμη στιγμή.

9...e5?!

Το Critter προτείνει 9...f6!?. 9...Nd7 10.Nf3 Qa5+ 11.Bd2 Qb6

10. f5!

Ο λευκός έχει επιτύχει ό,τι θα ήθελε κάποιος εναντίον ενός ισχυρού engine. Να το βγάλει από το book του νωρίς και να κλείσει τη θέση, αφού οι μηχανές παίζουν καλύτερα στις ανοιχτές θέσεις.

10...Bd7 11. Nf3 Be8

Η μεταφορά του αξιωματικού από το c8 στο e8 δεν άξιζε τα δύο τέμπο που δαπανήθηκαν.

12. Be2 Qb6?!

Καλύτερο το 12...Nd7. Η σκακιέρα είναι φραγμένη στη μέση με τα μαύρα κομμάτια να κοιτάνε στην πτέρυγα της βασίλισσας. Οπότε...

13. g4! h6 14. h4

Για πρώτη φορά το Stockfish αρχίζει να δίνει πλεονέκτημα στα λευκά στην εκτίμησή του.

14...c4

14...Qb4+ 15.Kf1 Nd7 16.g5 +=

15. dxc4 Bd8

Περίεργη κίνηση. Μετά την εκκένωση του c5 τετραγώνου θα περίμενε κανείς 15...Bb4+

16. b3 Nd7 17. Bb2 a5 18. a3 Be7 19. Bd3

Ο λευκός χτίζει τη θέση του αργά-αργά. 19.g5! ήταν ισχυρότερο.

19...Nc5 20. Kf1 Rc8 21. Ne1 Bd7

Στο 21...f6 έρχεται 22.g5! και αν κόψει ο μαύρος, μετά από 23.hxg5 τα προβλήματά του αυξάνονται.

22. Qf3 Kh8

Τώρα πια το Stockfish δίνει +2.00 για το λευκό, ενώ τα περισσότερα engines μόνο +1.00. Παρόλα αυτά από την επόμενη κίνησή του φαίνεται πως δεν καταλαβαίνει τη θέση.

23. g5! g6?

Πιθανόν μοναδικό ήταν το 23...Rg8 αν και πάλι μετά από 24.gxh6 g6 25.f6 Bd8 26.h7 τα λευκά θα κερδίσουν.

24. f6 Bd6

Η θυσία του αξιωματικού με 24...h5 με σκοπό να σταματήσουν τα λευκά πιόνια δε σώζει τα μαύρα: 25.fxe7 Nxe7 26.b4 και η θέση του μαύρου είναι θλιβερή.

25. h5! Rg8 26. hxg6 Rxg6 27. Ke2

27.Ng2! ακολουθούμενο από Nh4 ήταν πολύ ισχυρό

27...Nxd3

Με τί πρέπει να φάει ο λευκός?

28. Nexd3!

Το σωστό φάγωμα. Τώρα που ενώνονται και οι πύργοι, ο μαύρος δεν έχει καμιά ελπίδα.

28...Rcg8 29. Rh5 Bf8 30. Rah1 Qc7

Πολύ αργά για να επιστρέψει η βασίλισσα στην άμυνα.

31. R1h4 Qc8 32. Qh1 Bh3

Τέλος. Το Stockfish στουκάρει κομμάτια πάνω στη h για να φάει ματ μερικές κινήσεις αργότερα.

33. Rxh3 Qxh3 34. Qxh3 R8g7 35. Rxh6+ Rxh6 36. Qxh6+ Kg8 37. fxg7 Bxg7 38. Qh3 Ne7 39. Ng4 1-0. Και ματ σε μερικές κινήσεις.

Είχαμε και την έκδοση ενός πολύ σημαντικού βιβλίου, του Beyond the Deep Blue του Monty Newborn που αναφέρεται στα δύο ματς του Kasparov με τη μηχανή, κάνει μια ιστορική αναδρομή στα ratings των engines από το 1986 και μετά και προχωράει σε παρουσιάσεις παγκοσμίων πρωταθλημάτων μεταξύ μηχανών, των ματς Deep First-Kramnik, Hydra-Shredder (2004), του δεύτερου ματς Fritz-Kramnik, Deep Junior-Deep Fritz (2007), συζητάει το θέμα των κλώνων, έχει πολλά και ενδιαφέροντα στατιστικά για τα ανοίγματα που παίζουν οι μηχανές και παραθέτει ενδιαφέρουσες ιστοσελίδες πάνω στο θέμα. Συνολικά περιέχει 118 αναλυμένες παρτίδες. Περισσότερα όταν θα πέσει στα χέρια μου.

Τέλος κάποιες θέσεις που δυσκολεύουν τις μηχανές για να τεστάρετε τη δική σας - εκτός των άλλων.

Παίζουν τα μαύρα

Παίζουν τα λευκά