On the case of Andras Adorjan Vol.2

(πρώτο μέρος: http://chessnewsgr.blogspot.com/2010/05/on-case-of-andras-adorjan-vol1.html)

Ο Garry όμως "έστριψε" στην 3η παρτίδα χρησιμοποιώντας μια τουλάχιστον ύποπτη δική του ιδέα στην Paulsen - γιατί? γιατί? - και έχασε. Σε σύντομο χρονικό διάστημα έχασε 2 φορές ακόμα. Πίσω στη βάση μας, επιχειρηματολογούσα παθιασμένα εναντίον της χρήσης της Τάρρας. Δεν είχα δει κανέναν να την παίζει συχνά και να αποφεύγει άσχημες ήττες από την εποχή που ο Spassky την είχε χρησιμοποιήσει εναντίον του Petrosian. Και πάλι, το θέμα δεν είναι αν είναι καλή ή κακή η βαριάντα. Είναι απλά μαζοχισμός του χειρίστου είδους να μπαίνει κάποιος σε αυτές τις θέσεις εναντίον του Karpov όπου ο λευκός έχει ένα μικρό αλλά σταθερό στρατηγικό πλεονέκτημα σε ήσυχη θέση. Μας έπαιζε στον αυτόματο πιλότο! Και αυτός ο ανόητος ο Nikitin μας έφερνε όλων των ειδών τα στατιστικά στοιχεία, λέγοντας ότι ο Garry δεν έχει χάσει ποτέ ούτε καν παιχνίδι προπόνησης ως μαύρος στην Τάρρας. Πες μας ρε φίλε, του έλεγα, έκανε προπόνηση με τον Karpov και κράτησε?

Αλλά οι ενστάσεις μου δεν έφεραν αποτέλεσμα και ο νεαρός Garry έχασε αμέσως μια παρτίδα έτσι. Στη συνέχεια άλλη μία. Παρακαλώ μη με παρεξηγείτε, δεν ήμουν εγώ ο ιδιαίτερα έξυπνος, αυτοί ήταν απλώς ηλίθιοι! Έτσι μετά από όλα αυτά έριξα την ιδέα για την Grunfeld, υποστηρίζοντας ότι εκτός από μένα είχαμε κι άλλον ειδικό στην ομάδα μας, αφού μόλις είχε καταφτάσει και ο Dorfman. Οπότε οι τρεις μας αρχίσαμε ταχύρυθμα μαθήματα. Και όπως μαντεύετε ο Kasparov μαθαίνει γρήγορα και είναι πολύ εύστροφος. Εκτός αυτού, το ενεργητικό και δυναμικό παιχνίδι με αντεπιθέσεις που προσφέρει η Grunfeld του ταιριάζει απόλυτα. Καταφέραμε ό,τι ήταν εφικτό σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Δε θα ανησυχούσα ακόμα κι αν η επομένη παρτίδα ήταν η πρώτη Grunfeld της ζωής του.

Τί έγινε στην πραγματικότητα? Ο Karpov το γύρισε στο 1. Nf3 για όλο το υπόλοιπο ματς! Δεν επέτρεψε Grunfeld ποτέ. Τότε. Αλλά στο επόμενο ματς μπήκε 9 φορές και ο Kasparov χρησιμοποίησε το όπλο αυτό σε όλη την καριέρα του, συνήθως με επιτυχία.

Έμεινα στο ξενοδοχείο "Ρωσσία" λίγους ορόφους μακριά από την ομάδα του Kasparov. Παρόλα αυτά οι "σύντροφοι" και ο πρωταθλητής τους (Krogius: "έχουμε ήδη έναν παγκόσμιο πρωταθλητή, δε θέλουμε κι άλλον") προς έκπληξη μας, πήραν χαμπάρι μόνο στο τέλος της 3ης εβδομάδας ότι ήμουν "μυστικός πράκτορας". Όταν το συνειδητοποίησαν, όμως, δεν καθυστέρησαν καθόλου να πιάσουν "δουλειά". Ο Tamas Georgandze ανέλαβε να μου μεταφέρει προσωπικά τη δυσφορία του Karpov, ενώ ο γνωστός και μη εξαιρετέος Baturinski τηλεφώνησε στον Sandor Szerenyi - πρόεδρο της Ουγγρικής Σκακιστικής Ομοσπονδίας επί 29 έτη και ιδρυτικό μέλος του Ουγγρικού Κομμουνιστικού Κόμματος - και μάλιστα στο τηλέφωνο του σπιτιού του! Τί του πρότεινε ως τιμωρία για τις αμαρτίες μου δε γνωρίζω και δε θέλω να μαντέψω! Ο πυροβολισμός στο πίσω μέρος του κεφαλιού είχε βγει από τη μόδα στην Ουγγαρία εκείνα τα χρόνια.

Τέλος πάντων, το έγκλημα μου δεν ήταν τίποτα παραπάνω από το να "παρηγορώ" τον Kasparov σαν φίλος. Έχασε για 4η φορά την εβδομάδα της άφιξής μου και όλοι υποφέραμε αβοήθητοι και ανίκανοι να βοηθήσουμε στο οτιδήποτε. Η εκπληκτική ανατροπή ποια ήταν? Το ότι ο Szerenyi είπε πως δε βρίσκει τίποτα αξιόποινο στις ενέργειές μου και ότι η Ουγγρική Ομοσπονδία αρνείται να ερευνήσει περαιτέρω και σίγουρα όχι πριν την Ολυμπιάδα! Μπορεί να ακούγεται ώς να ζούσα επικινδύνως. Και όντως έτσι ήταν. Παρόλα αυτά δεν ήταν δική μου απόφαση, πόσο μάλλον ηρωισμός. Απλώς ζούσαμε σε ένα κόσμο στον οποίο χρειαζόταν να έχεις ΚΟΥΡΑΓΙΟ για να συμπεριφέρεσαι λογικά, εποικοδομητικά και ηθικά. Αληθινός εφιάλτης! Θαύμαζα και θαυμάζω τον Kasparov, τον τελειομανή, τον εξαιρετικό παίκτη. Σαν άνθρωπο τον αγάπησα για πολύ καιρό σα να ήμουν ένα αλλόκοτο μείγμα πατέρα και μεγάλου αδερφού - έχουμε 13 χρόνια διαφορά ηλικίας. Επειδή δεν υπήρχε νόμιμος τρόπος να τον βοηθήσω, πήρα τα ρίσκα μου. Η ανταμοιβή ήταν πλούσια. Στο βιβλίο μου "Quo vadis, Garry?(1990)" το έθεσα ως εξής: "Ένοιωθα υπέροχα όντας στην πλευρά του Καλού ακόμα και όταν η πλευρά μας έχανε". Ναι ήταν υπέροχα! Αλλά ήταν απαίσια! Κι όμως ήταν ένας ευγενής αγώνας!

Ήμουν βοηθός του άλλες 3 φορές. Το καλοκαίρι του '85 στο ματς προπόνησης με τον Andersson στο Βελιγράδι(4-2). Όπως και με τον Hubner στο Αμβούργο. Ήταν αδύνατο να ισοφαρίσει την πείρα του Karpov στα ματς. Έπρεπε όμως να αποκτήσει έστω και λίγη πείρα ο ίδιος - και έτσι το 1985 ο σκακιστικός κόσμος απέκτησε έναν νέο παγκόσμιο πρωταθλητή, τον Gary Kasparov.

ΔΕΝ ήμουν παρών στο δεύτερο ματς, αλλά ήμασταν συνεχώς σε τηλεφωνική επικοινωνία. Και ομολογώ ότι ένιωσα υπερήφανος όταν αποδείχτηκε πως το γκαμπί που ονομάστηκε "η καινοτομία του αιώνα" ήταν Ουγγρική εφεύρεση! Κανείς δεν ήξερε την πρώτη παρτίδα στην οποία παίχτηκε - Honfi-Dely Hungarian Championship 1965. Ο Kasparov το βρήκε μόνος του λίγους μήνες πριν από το ματς. Δεν του το είχα πει εγώ, ούτε το είχε βρει στην - τότε αποτελούμενη από χαρτιά - database του. Η μέρα που τα ξέρουμε όλα δεν είχε ακόμη φτάσει!

Anatoly Karpov - Garry Kasparov

World Championship Match 1985

Moscow Oct 15th 1985

16th game

1. e4 c5 2. Nf3 e6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 Nc6 5. Nb5 d6 6. c4 Nf6 7. N1c3 a6 8. Na3 d5

Σοκ! Σε παρόμοιες θέσεις τα ΜΑΥΡΑ παίζουν b6-Bb7, ολοκληρώνουν την ανάπτυξή τους και περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή μετά από υπομονετικές μανούβρες, βάζουν d5. Ο Kasparov παίζει την κίνηση-κλειδί 20 κινήσεις νωρίτερα με το πενιχρό κόστος του ενός πιονιού

9. cxd5 exd5 10. exd5 Nb4 11. Be2 Bc5

Λογική κίνηση, προφανής θα μπορούσε να πει κανείς. Όμως μερικές προφανείς κινήσεις είναι κακές. Με το καιρό τα μαύρα βρήκαν το σωστό 11...Nfxd5! (θα το δούμε στις θεωρητικές σημειώσεις στο τελευταίο μέρος - trandism)

12. O-O

Το επιτελείο του Karpov χρειάστηκε λίγους μήνες να βρει την κατάρριψη του 11...Bc5:

12. Be3! Bxe3 13. Qa4+ Nd7 14. Qxb4 Bc5 15. Qe4+ Kf8 16. 0-0 b5 17. Nc2 Nf6 18. Qd3 g6 19. Bf3 +/- (19. Nd4! είναι ακόμα καλύτερο) Karpov-van der Wiel Brussels 1986

12...O-O 13. Bf3 Bf5 14. Bg5 Re8 15. Qd2

15. Re1?? Bxf2+ 16. Kxf2 Nd3+ -+

15...b5 16. Rad1 Nd3 17. Nab1 h6 18. Bh4 b4 19. Na4 Bd6 20. Bg3 Rc8 21. b3

21...g5!!

Εντυπωσιακή επίδειξη δύναμης!

22. Bxd6 Qxd6 23. g3 Nd7! 24. Bg2 Qf6 25. a3 a5 26. axb4 axb4

27. Qa2 Bg6 28. d6 g4! 29. Qd2 Kg7 30. f3

Τα λευκά έχουν παραλύσει

30...Qxd6! 31. fxg4 Qd4+ 32. Kh1

32...Nf6! 33. Rf4 Ne4 34. Qxd3 Nf2+ 35. Rxf2 Bxd3 36. Rfd2 Qe3

37. Rxd3 Rc1 38. Nb2 Qf2 39. Nd2 Rxd1+ 40. Nxd1 Re1+ 0-1

(Τέλος δεύτερου μέρους)

Πηγές, μεταφραστικές σημειώσεις, στατιστικά για τουρνουά που αναφέρονται και κάποιες θεωρητικές σημειώσεις επί των βαριάντων θα αναφερθούν στο τελευταίο μέρος

(επόμενο)