Ατομικό Πρωτάθλημα Ανδρών 2011 (3)

Ο σημερινός τρίτος γύρος θα κυλούσε φυσιολογικά - με αναμενόμενα αποτελέσματα - αν δεν είχαμε το δραματικό τέλος της παρτίδας Γαλόπουλος-Μουτούσης και κυρίως το τελείωμα της παρτίδας Καπνίσης-Παυλίδης Αναστ. που μου θυμίζει την περσινή νίκη του Καπνίση επί του Κοτρωνία με όλα αυτά τα σκαμπανεβάσματα. Καλύτερη απόδειξη του πόσο ανοιχτό είναι το τουρνουά αποτελεί η βαθμολογία. Αντώνης Παυλίδης και Νικολαΐδης έχουν 2.5/3 και Τάσος Παυλίδης και Γαλόπουλος 2/2, αφού έχουν πάρει το bye τους. Καπνίσης και Μαστροβασίλης έχουν μείνει απροσδόκητα στο 1 βαθμό σε 3 αγώνες.

Καπνίσης-Παυλίδης Αναστ. 0-1 Dragon Yugoslav Attack 9.0-0-0

Ο Καπνίσης βγήκε από τα χνάρια της παρτίδας Ivanchuk-Carlsen, Leon (rapid), 2009 επιλέγοντας το 15.h4 και μετά το 19.Qc5 φτάνουμε στην κρίσιμη θέση.

Η μόνη κίνηση που κρατάει τον μαύρο στην παρτίδα είναι το 19...Be6 με κάποιο πλεονέκτημα των λευκών. Αντ' αυτού παίχτηκε 19...e4??. Ο ίππος στο d5 θα μπορούσε να φαγωθεί με 20.Rxd5 και στο 20...Qf4+ 21.Rd2 Rd8 22.Qc3 κρατάει το υλικό με εύκολη νίκη. Ο Καπνίσης επέλεξε άλλη νικηφόρα συνέχεια: 20.hxg6 Qf4+ 21.Kb1 hxg6? (21...fxg6 κρατάει λίγο παραπάνω αν και τελικά η επιλογή δικαίωσε τον μαύρο) 22.Rh8!!+ Kxh8 23.Qxf8+ Kh7.

Από αυτές τις θέσεις που σε στοιχειώνουν. Ελπίζω ο συμπαθέστατος Σπύρος να είναι από αυτούς τους παίχτες που ξεχνάνε γρήγορα κάτι τέτοιες τραυματικές εμπειρίες. Είναι δύσκολο σε πίεση χρόνου να βρεθεί είτε η νικηφόρα κίνηση είτε η μοναδική εναλλακτική συνέχεια που κρατάει τον λευκό στην παρτίδα. Το 24.g5! αξίζει ένα θαυμαστικό γιατί δεν χάνει. Είναι τόσο δύσκολη η θέση που αυτό είναι το πρώτο ζητούμενο - μια ασφαλής για το λευκό βαριάντα. 24...Bg4! 25.Qh6+! Kg8 26.fxg4! Ne3! 27.Be2! Nxd1! 28.Bxd1 με δυναμική ισορροπία. Τα θαυμαστικά μπαίνουν για τον απλούστατο λόγο ότι όλες οι άλλες κινήσεις και των δύο πλευρών χάνουν. Στη θέση του διαγράμματος όμως ο λευκός κερδίζει! 24.Bd3!! Εκεί και μόνον εκεί πρέπει να πάει ο αξιωματικός. Ο λόγος? Στο 24...Bxg4 25.Rh1+ Bh5 26.Rxh5+ gxh5 να υπάρχει 27.Bxe4+ και ο μαύρος πρέπει να δώσει τη βασίλισσα για να σώσει το ματ. Φανταστικό! Σε κάθε άλλη κίνηση του αξιωματικού το Bxg4 κερδίζει. Έτσι παίχτηκε 24.Bg2?? Bxg4! 25.Rh1+ Bh5 26.Qc5 exf3 0-1

Νικολάου-Παυλίδης Αντ. 0-1 KID with g3

Το 17...a5 του Παυλίδη ήταν η πρώτη νέα κίνηση της παρτίδας - 17...Nc4, Jasnikowski-Kempinski, 1993. To 22.f4 φαίνεται στρατηγικά ύποπτο και από κει και πέρα ο μαύρος πήρε το πάνω χέρι. Όμως το αποφασιστικό λάθος είναι χωρίς αμφιβολία το 28.Qe3?. Έπρεπε ο λευκός να δώσει το c5 πιόνι και όχι το a2 (28.Qe4 =+) το οποίο θα το κρατούσε με ένα μελλοντικό Bc4. Με το b ελεύθερο δεν υπήρχε άμυνα.

Ναούμ-Μαστροβασίλης Θ. 0-1 Cambridge Springs

Αν ο λευκός θέλει να φάει cxd5 πρέπει να έχει αλλάξει πρώτα στο f6 για να μην κρέμεται ο Bg5 όπως στη συνέχεια της παρτίδας. Δε θα δούλευε τότε η ιδέα με το c4 του μαύρου. Έτσι όπως παίχτηκε η παρτίδα ο μαύρος βγήκε με πλεονέκτημα μετά το τέλος των τακτικών και με την ασυμμετρία που κάθε θεωρητικά ανώτερος παίκτης επιθυμεί για να κερδίσει τον πιο αδύναμο αντίπαλό του. Όμορφο το 18...Nde5 που υποχρεώνει τον λευκό να αποχωριστεί τον λευκοτετράγωνο αξιωματικό του. Εύκολη η μετατροπή του πλεονεκτήματος από τον Μαστροβασίλη που έπρεπε να φτάσουμε στον 3ο γύρο για να πάρει τον πρώτο του πόντο.

Κουρκουνάκης-Νικολαΐδης 0-1 Slav 9.Qe2

Στο άνοιγμα το η θυσία πιονιού με το 10.e4 του Κουρκουνάκη δεν έγινε αποδεκτή - γιατί άραγε - με αποτέλεσμα να προκύψει απρόσμενα μία άγνωστη στη θεωρία των ανοιγμάτων θέση, αφού ο λευκός πέρασε το πιόνι στο e5, ενώ πήρε και το ζεύγος των αξιωματικών. Πετυχημένο το εγχείρημα λοιπόν αν και μείναμε με την απορία για το τι είχε ετοιμάσει ο λευκός αν ο Νικολαΐδης απλά έτρωγε στο c3 και στο e4. Πήγαινε ισορροπημένα το πράγμα μέχρι την αβλεψία 31.Bc3? που στήνει το f4 πιόνι. Με 31.Bxe3 Qxe3 (ή 31...Nxe3 32.Rxd8 Qxd8 33.Be4) 32.Qg4 και Re1 ο λευκός μόνο χειρότερος δεν είναι. Στην παρτίδα ζόρισε η θέση, ήρθε και η πίεση χρόνου και ο λευκός κατέρρευσε.

Γαλόπουλος-Μουτούσης 1-0 Closed Catalan 4.Nd2

Απέφυγε τη θεωρητική συζήτηση ο Γαλόπουλος με αυτή τη sideline. Ο μαύρος πήρε σταδιακά τα ηνία της θέσης για να φτάσουμε στην κρίσιμη στιγμή.

Ο μαύρος πρέπει να προσέξει την αμυντική του συνεργασία καθώς τα κομμάτια του είναι υπερφορτωμένα. Με την ενδιάμεση προσωρινή θυσία πιονιού 31...g3! 32.hxg3 Qg4 (υποστηρίζοντας με δεύτερη δύναμη το e4) 33.Kh2 Rd6 αμύνεται ικανοποιητικά και ετοιμάζει τη συνέχεια της επίθεσής του με το πέρασμα του πύργου. Ή εναλλακτικά 31...Qf7 - σφραγίζοντας τη φονική διαγώνιο - 32.Rf1 Qg6. Ο Κώστας έπαιξε 31...Qh4?? που χάνει αμέσως σαν σε άσκηση από προπόνησή που ο ίδιος ο Μουτούσης θα μπορούσε να είχε βάλει στους μαθητές του. 32.Bxe4! Rxe4 33.Rxc8!! 1-0

Το αυριανό πρόγραμμα: Νικολαΐδης-Γαλόπουλος, Μαστροβασίλης Θ-Κουρκουνάκης, Παυλίδης Αντ.-Ναούμ, Παυλίδης Αναστ.-Νικολάου, Αγγελής-Καπνίσης. Το bye έχει ο Μουτούσης.

Στο http://chessfed.net/tournaments/61_ind_men/index.html υπάρχουν οι παρτίδες σε viewer, τα pgn για κατέβασμα, live αναμετάδοση, link για την κάμερα, προσεχώς φωτογραφίες και ότι άλλο προκύψει τις επόμενες ημέρες.

Ατομικό Πρωτάθλημα Ανδρών 2011 (2)

Όταν ανακοινώθηκαν οι συμμετοχές του φετινού πρωταθλήματος, οι περισσότεροι από μας έψαχναν ανάμεσα στους 3 GM άντε και τον Κώστα Μουτούση αυτούς που έχουν πιθανότητες για την πρωτιά και μάλιστα εγώ στο εισαγωγικό μου σημείωμα προ ημερών έψαξα να βρω με τί χρώματα έχουν κληρωθεί μεταξύ τους. Και να που μόλις στο δεύτερο γύρο οι 3 GM του τουρνουά έκαναν 0.5/3! Μόνο χαρά μπορεί να προκαλέσει αυτό σε κάθε υγιή φίλαθλο, καθώς για πρώτη φορά πιστεύω μετά από πολλά χρόνια μπορεί κανείς να ελπίσει σε δυνητική ανέλιξη κάποιων GM από τη φουρνιά των νεαρών παικτών. Εκτός αυτού, έχει πολύ ενδιαφέρον το πρωτάθλημα καθώς μετά τα σημερινά αποτελέσματα όλα είναι πιθανά.

Μουτούσης-Κουρκουνάκης 1/2 Tarrasch g3

Στην αρχή της παρτίδας είχαμε το παιχνίδι "ποιο άνοιγμα σε βολεύει". Ο Μουτούσης δεν επέτρεψε την Νιμζοϊνδική παίζοντας 3.Nf3, o Κουρκουνάκης δεν μπήκε στην Ινδική της Βασίλισσας, ο Μουτούσης "ρώτησε" μήπως θες Καταλανική και ο Κουρκουνάκης "απάντησε" όχι πάρε μια Τάρρας. Ο μαύρος δεν έπαιξε το 9...c4 που θα προτείνει ο "Αμετανόητος", κατά κόσμο Νίκος Ντίρλης, στο βιβλίο του που θα κυκλοφορήσει όπως μαθαίνουμε στις 9 Δεκεμβρίου από την Quality Chess, αλλά το λιγότερο φιλόδοξο 9...cxd4 και όχι τη βαριάντα που προτιμούσε ο Kasparov με 11...Re8 αλλά το 11...Bg4. Ακολουθήθηκε η παρτίδα Lingnau-Berelowitsch, 2002 μέχρι και το 17.Qb1 - είχε παιχτεί 17.Nxc6 τότε. Δεν αντιμετώπισε κανένα πρόβλημα ο Κουρκουνάκης στην παρτίδα και αφού έλυσε και την αδυναμία με το 23...d4 θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι ήταν και καλύτερος λόγω ενεργητικών κομματιών. Ακόμα κι όταν πρότεινε την ισοπαλία (του μαύρου είναι η τελευταία κίνηση στο pgn οπότε αυτό συμπεραίνω) φαίνεται λίγο καλύτερος. Έχει πίεση στο b2 ή στο c3 αν ο λευκός βάλει 33.Bc3 και δε νομίζω ότι κινδυνεύει εκτός απροόπτου - κάποιου σοβαρού λάθους δηλαδή. Ίσως μετά το χθεσινό αποφάσισε να παίξει πιο συντηρητικά μέχρι να πάρουν μπρος οι μηχανές.

Νικολαΐδης-Ναούμ 1/2 Grunfeld with g3

Η πρώτη από τις εκπλήξεις του γύρου και ίσως η μεγαλύτερη αν αναλογιστεί κανείς πως ο Σπύρος Ναούμ έχει διεθνή αξιολόγηση 2131 και είναι γεννημένος το "κοντινό" 1997! Ο GM στόχευσε στη θέση του διαγράμματος πιστεύοντας πως θα πιέσει και θα κερδίσει αυτό το φινάλε. Μετά από 19...f6 20.Rc1, ο Ναούμ έβαλε το 20...f4 που μοιάζει αμφίβολο καθώς ο λευκός έχει να διαλέξει μεταξύ του να το φάει με 21.Qxf4 Qxb2 (21...fxe5 22.Qg5+ +-, το f2 δε θα πέσει) 22.Rxc6 Qa1+ 23.Kg2 Qxe5 (23...fxe5?? 24.Qg5+ Kf7 25.Qh6) 24.Qxe5 fxe5 25.Re6 +/- και του να φάει στο f6 πρώτα και μετά στο f4: 21.exf6 Rxf6 22.gxf4 Kf7 23.e3 +/-. Ο Νικολαΐδης όμως έπαιξε 21.e6?! και έτσι ο μαύρος ξεδίπλωσε τα πιόνια του. Αργότερα έφυγαν και οι πύργοι και το φινάλε έγινε τελείως ισόπαλο.

Μαστροβασίλης Θ.-Νικολάου 0-1 Sicilian Alapin

Κρίνοντας από τους χρόνους στην αρχή μου φάνηκε πως ο Νικολάου δεν την περίμενε την Alapin και θα ζοριζόταν, αλλά τελικά μάλλον σε καλό του βγήκε. Παίχτηκε η απόλυτη main line και ο μαύρος σκέφτηκε πολύ στο σταυροδρόμι της 13ης κίνησης για το αν θα φάει στο a2 ή όχι. Τελικά προτίμησε να κρατήσει το e4 πιόνι του με το 13...Qc6. Παίχτηκε σχεδόν μέχρι το τέλος της(!) η παρτίδα W.Schmidt-Roeder 1986 που είχε συμφωνηθεί ισόπαλη μόλις παίχτηκε το 24.Bd3 με τον Μαστροβασίλη να παίζει 24.Rd1. Αξιοσημείωτο το ότι ο Νικολάου είχε μόλις 7 λεπτά διαθέσιμο χρόνο και ο λευκός 29 σε αυτό το σημείο. Τα μαύρα λοιπόν είχαν καταφέρει να κρατηθούν στα χνάρια μιας παιγμένης παρτίδας βρίσκοντας τις κινήσεις πάνω στη σκακιέρα και διατηρώντας την ισορροπία στη θέση.

(θέση μετά το 31...Qxa5)

Μετά την μετατροπή του 2 προς 1 στην πτέρυγα της βασίλισσας σε ελεύθερο πιόνι του μαύρου - την οποία ο λευκός εκβίασε παίζοντας b4 - έπρεπε αμέσως να καταλάβει την a στήλη με το 32.Ra1! αναγκάζοντας τον μαύρο είτε να υποχωρήσει με 32...Qc7 κάνοντας πολύ πιο δύσκολη την προώθηση του b πιονιού, είτε να αλλάξει βασίλισσες. Μάλιστα σε μία από τις κύριες συνέχειες 32...Rc4 33.Rxa5 Rxd4 34.Rxb5 Rxf4 φεύγει και το ελεύθερο και ο λευκός δεν κινδυνεύει. Αντ' αυτού παίχτηκε πρώτα 32.Κh2? b4 και μετά 33.Ra1. Μετά το 33...Qc5 34.Qxc5 Rxc5 35.Ra8+ Rc8 36.Ra7 ο μαύρος πύργος τοποθετήθηκε πίσω από το ελεύθερο με το 36...Rb8 και ο μαύρος φαίνεται ήδη πολύ κοντά στη νίκη.

Παυλίδης Αντ.-Καπνίσης 1-0 Ruy Lopez: Archangelsk

Το τρίτο σχετικά απρόσμενο αποτέλεσμα αν και σε καμία περίπτωση τόσο έκπληξη όσο τα προηγούμενα δύο, καθώς ο Παυλίδης είναι διεθνής μαιτρ με 2414 αξιολόγηση και εκτός αυτού είχε και τα λευκά κομμάτια. Ο λευκός απέκτησε μεγάλο πλεονέκτημα από πολύ νωρίς λόγω του 14...Nxb3? που τον άφησε με καθαρό πιόνι πάνω και την εδαφική υπεροχή. Έπρεπε 14...axb5. Το λάθος που επιτάχυνε πολύ το τέλος ήταν το 35...Nd3? - με το 35...Bb7 ο μαύρος θα κρατούσε αρκετά ακόμη και ίσως κατάφερνε να σωθεί - και ήδη στην ανανέωση χρόνου ήταν τελείως χαμένος. Εντυπωσιακός ο Παυλίδης.

Παυλίδης Αναστ.-Αγγελής 1-0 Grunfeld 7.Nf3

Η κίνηση 14...Qd7 του Αγγελή - μια ατυχής καινοτομία - έβγαλε την παρτίδα από τα θεωρητικά μονοπάτια (14...Qc7 είχε παίξει ο Bogdanov στον Hebert στο Παρίσι στην πιο παλιά παρτίδα που έχει παιχτεί σε αυτή τη συνέχεια το 1995). Ο λευκός πήρε το πάνω χέρι και παρά την προσπάθεια του μαύρου να βρει κάποιο αντιπαιχνίδι με το κατέβασμα του πύργου στη δεύτερη γραμμή, κέρδισε πειστικά.

Το αυριανό πρόγραμμα: Καπνίσης-Παυλίδης Αναστ., Νικολάου-Παυλίδης Αντ., Ναούμ-Μαστροβασίλης Θ., Κουρκουνάκης-Νικολαΐδης και Γαλόπουλος-Μουτούσης. Το bye έχει ο Αγγελής.

Στο http://chessfed.net/tournaments/61_ind_men/index.html υπάρχουν οι παρτίδες σε viewer, τα pgn για κατέβασμα, live αναμετάδοση, link για την κάμερα, προσεχώς φωτογραφίες και ότι άλλο προκύψει τις επόμενες ημέρες.

Ατομικό Πρωτάθλημα Ανδρών 2011 (1)

Άρχισε σήμερα στα Χανιά το κλειστό ατομικό πρωτάθλημα ανδρών 2011 - αποδυναμωμένο μεν, πολύ ενδιαφέρον δε, με συμμετοχές νεαρών και όχι και τόσο νεαρών σκακιστών :) Η νίκη του Καπνίση επί του Μαστροβασίλη αλλά και αυτή του Γαλόπουλου με τα μαύρα επί του Ηλία Κουρκουνάκη ξεχώρισαν. Η αναμετάδοση των παρτίδων κύλησε χωρίς προβλήματα ενώ το video από το χώρο των αγώνων βοηθάει να πάρει κανείς μια γεύση από την ατμόσφαιρα.

Αγγελής-Παυλίδης Αντ. 1/2 Open Catalan with early dxc4

Ο μαύρος επέλεξε μια πολύ σπάνια συνέχεια της ανοιχτής καταλανικής με το 7...a6 που ακολουθήθηκε από μία διπλή επανάληψη της θέσης με τους δύο παίκτες να βρίσκονται μία κίνηση μακριά από την ισοπαλία. Το 12.Qc4 του Αγγελή - που παίχτηκε μετά από σκέψη - αποτελούσε στην ουσία πρόταση ισοπαλίας την οποία ο αντίπαλός του απέρριψε τελικά συνεχίζοντας με 12...Nc6. Ο μαύρος φαίνεται καλύτερος λόγω της τοποθέτησης των ελαφρών κομματιών του. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το 20...Nc4 αντί του 20...Nb3, ενώ στην τελική θέση της παρτίδας υπάρχει πολύ παιχνίδι για τα μαύρα.

Εκτός των "φυσιολογικών" συνεχειών που έχουν τα μαύρα στη διάθεσή τους - 31...Nb4, 31...g5 - υπάρχει η ενδιαφέρουσα θυσία διαφοράς με 31...Rxe3!? 32. fxe3 Rxe3 33.Kf2 Re6 μετά την οποία θα πέσει και το d4 πιόνι με πλεονέκτημα των μαύρων.

Καπνίσης-Μαστροβασίλης Θ. 1-0 Scotch 4...Bc5

Το περσινό πρωτάθλημα χάρισε στον Καπνίση την τρίτη νόρμα και τον τίτλο του GM και το φετινό άρχισε με τις καλύτερες προϋποθέσεις γι αυτόν αφού κέρδισε τον έναν από τους δύο θεωρητικά πιο επικίνδυνους ανταγωνιστές του για την κατάκτηση του πρωταθλήματος. Το 9.Bd2 είχε παιχτεί μόνο από ερασιτέχνες και η ιδέα του ήταν να υποχρεώσει τα μαύρα στην παραχώρηση του διδύμου των αξιωματικών. Ο μόνος τρόπος να το απέφευγε αυτό ο Μαστροβασίλης ήταν να παίξει 9...Ne7 10.Bc3 Qxf3 11.gxf3 f6 12.Nd4 Bf7, αλλά προφανώς δεν του άρεσε αυτή η συνέχεια. Στη συνέχεια ο Καπνίσης προσπάθησε να ανοίξει τις γραμμές για να αυξηθεί η εμβέλεια των κομματιών του και τελικά ανάγκασε τα μαύρα στην παραχώρηση της 8ης γραμμής στον λευκό πύργο. Η θέση ήταν τεχνικά κερδισμένη από κείνο το σημείο και μετά και ο λευκός ολοκλήρωσε το έργο του με μερικές μανούβρες των αξιωματικών ώστε να προετοιμαστεί το αποφασιστικό f4-f5.

Νικολάου-Νικολαΐδης 0-1 1.Nf3 d5 2.g3 Bg4

(μετά την 34η κίνηση του μαύρου)

Σε πίεση χρόνου τα λευκά παίζουν 35.Nb4?? και χάνουν αμέσως με το υποδειγματικό 35...Nxa3 36.Ke2 g5 37.Nd3 Nc4 38.Kd1 Nb2+! 39.Nxb2 a3 όπου ο λευκός εγκατέλειψε καθώς το φινάλε πιονιών που προκύπτει μετά 40.Kc1 a2 41.Nc4+ dxc4 42.Kb2 Kd5 είναι εύκολα κερδισμένο για τα μαύρα.

Το ερώτημα είναι αν κρατάει το 35.Nc5. Εκ πρώτης όψεως μάλλον όχι: 35...Nb6 36.Nd3 (36.Ke2 Kc6 37.Kd3 Kb5 -/+) Kc6 37.Ne5+ Kb5 38.Nxf7 Nc4 κλπ. Πάντως έπρεπε να παιχτεί αυτή η συνέχεια.

Ναούμ-Μουτούσης 0-1 Hedgehog

Αυτή είναι κατά τη γνώμη μου η κρίσιμη θέση της παρτίδας καθώς ο Κώστας Μουτούσης μόλις έχει παίξει ένα πρόωρο d5 αντί των γνωστών ελιγμών που συνήθως προηγούνται. Στην παρτίδα Perunovic-Damjanovic, πρωτάθλημα Σερβίας 2007, o λευκός έφαγε με το c πιόνι στο d5 ενώ στην Mongontuul-Soumya, Παγκόσμιο Νεανίδων 2007 με το e. Και στις δύο περιπτώσεις ακολούθησε γρήγορο f4. Μετά το αμφίβολο όμως 17.exd5 Bd6 18.Kh1?! - έπρεπε αμέσως 18.f4 ή 18.g3 - προσφέρεται στον μαύρο ένα πολύ κρίσιμο τέμπο και τρώει αυτός στο d5 πριν φάει το h2 μετά το οποίο το f4 δεν είναι καλό και ο μαύρος έχει πια το πλεονέκτημα. Το απομονωμένο d πιόνι του λευκού είναι αδύνατο και κάποια στιγμή θα πέσει. Το 24...Nd5 είναι ανακρίβεια που δίνει στο λευκό την τακτική δυνατότητα 25.Bxa6 Rxd6 26.Bxb7 Qxb7 με τύχες να κρατήσει, αλλά ο Ναούμ δεν το είδε και έχασε τελικά εύκολα στη συνέχεια. Έπρεπε 24...Re6 με πολύ απλή νίκη για τα μαύρα.

Κουρκουνάκης-Γαλόπουλος 0-1 Mikenas System

Το 11...Nc6 έβγαλε την παρτίδα από τα θεωρητικά μονοπάτια - οι κύριες κινήσεις είναι 11...Be7 και 11...f6 - και στη θέση του διαγράμματος (μετά το 12.Nd4?) τα μαύρα κερδίζουν με 12...Qe5!!. Προκύπτουν διασκεδαστικές βαριάντες, π.χ. 13.Nxc6 Qxg5 14.Re1 Bd6! (όχι φυσικά 14...bxc6?? 15.Bf3+ +-) 15.Bh5+ Kf8 16.Nd4 g6 17.Bf3 Qd2! -+). Το κακό για το λευκό είναι ότι ακόμα και αν δεν τα δει όλα αυτά ο μαύρος και παίξει όπως στην παρτίδα αποκτά σημαντικό πλεονέκτημα. Με το αμφίβολο 16...Qd7?! o Γαλόπουλος πέταξε το μεγαλύτερο μέρος αυτού όμως ο λευκός αντί του 17.c5 h6 18.Qxc3 hxg5 19.cxd6 Qxd6 20.fxg5 =+, έπαιξε το παλαβό 17.Bf6?? που χάνει αμέσως εκτός των άλλων και με το 17...gxf6 αφού στο 18.Qxf6 υπάρχει 18...Bc5+ και 19...Qxd3 με τη ντάμα να καλύπτει τα σαχ από το g6. Αλλά και το 17...Qc6 που παίχτηκε δεν αφήνει τύχες στα λευκά.

Στο http://chessfed.net/tournaments/61_ind_men/index.html υπάρχουν οι παρτίδες σε viewer, τα pgn για κατέβασμα, live αναμετάδοση, link για την κάμερα, προσεχώς φωτογραφίες και ότι άλλο προκύψει τις επόμενες ημέρες.

Αύριο έχουμε τα εξής: Μουτούσης-Κουρκουνάκης, Νικολαΐδης-Ναούμ, Μαστροβασίλης-Νικολάου, Παυλίδης Αντ.-Καπνίσης και Παυλίδης Ανασ.-Αγγελής. Το bye έχει ο Γαλόπουλος.

Tal Memorial Round 9 - Φινάλε

Ο Magnus Carlsen έχοντας την τύχη να έχει απέναντι του στον τελευταίο γύρο τον αδύναμο κρίκο του τουρνουά, τον Hikaru Nakamura, κατάφερε με τη νίκη του να "κλέψει" την πρωτιά στο τουρνουά από τον Levon Aronian, ο οποίος παρά το χθεσινό σεμινάριο σκακιού που έδωσε, έμεινε τελικά στη δεύτερη θέση. Το πρώτο κριτήριο ισοβαθμίας στο τουρνουά ήταν ο αριθμός των παρτίδων με τα μαύρα, αλλά ακόμα και στο επίσημο site της διοργάνωσης αρχικά είχαν μπερδευτεί και δίναν τον Aronian λόγω SB. Ο Αρμένιος δεν είχε ποτέ τύχες νίκης σήμερα απέναντι στον Nepomniachtchi. Αντιθέτως ο νεαρός Ρώσος ήταν αυτός που πίεζε και σε περίπτωση νίκης του θα κέρδιζε το τουρνουά καθώς υπερείχε στα κριτήρια του Carlsen. Σίγουρα ήταν η ευχάριστη έκπληξη του τουρνουά. Η δυσάρεστη έκπληξη από την άλλη - εκτός του Anand που απλά αρνήθηκε να προσπαθήσει και έμεινε στις 9 ισοπαλίες - ήταν ο Kramnik ο οποίος με τη σημερινή του ήττα και το -2 θα πρέπει να παρουσιαστεί βελτιωμένος στο Λονδίνο καθώς η θέση του στα επόμενα ματς διεκδικητών κινδυνεύει αν χάσει κι άλλο ELO. O Ivanchuk, o Karjakin και ο μαχητικός Svidler απέδωσαν λίγο-πολύ τα αναμενόμενα, ενώ ο Gelfand πιστεύω ότι αδικείται λίγο από το τελικό -2, καθώς υποθέτω πως ήταν αναγκασμένος να κρύψει κάποια πράγματα στη φάση του ανοίγματος. Για τον Nakamura το μόνο που μπορεί να πει κανείς είναι πως έπαιξε σαν παίκτης 2650 - άλλωστε και η απόδοσή του εκεί κυμαίνεται - και ακόμα περιμένουμε να δούμε τα αποτελέσματα της περίφημης συνεργασίας του με τον Kasparov.

Gelfand-Anand 1/2 QGD Bf4

Η πρόβα-τζενεράλε του επερχόμενου ματς για τον παγκόσμιο τίτλο ήταν μία από τις πιο βαρετές παρτίδες του τουρνουά. Ελπίζουμε να μη συνεχίσει το ίδιο τροπάριο ο Ινδός και στο Λονδίνο.

Karjakin-Ivanchuk 1/2 Sicilian Taimanov

Ο Chuky επιβεβαιώνει τους σκακιστικούς αντιπάλους του που λένε πως είναι αδύνατο και χωρίς νόημα να προσπαθεί κανείς να προβλέψει το άνοιγμα που θα παίξει και να στήσει βαριάντα. Είχαμε πολύ καιρό να δούμε Taimanov σε αυτό το επίπεδο. Η καινοτομία 9.e5 - 9.0-0, Hector-Timman, Malme 2003 - μάλλον κρύβει κινδύνους για τον... λευκό και οι θυσίες πιονιών που ακολούθησαν μοιάζουν ύποπτες. Αν παιζόταν το 21...Qxc2 ίσως να είχαμε άλλη κατάληξη στην παρτίδα, ο Ivanchuk όμως είδε μια ιδέα που κερδίζει φορσέ.... αν δεν υπήρχε το 28.Rdd1!! . Το τέλος των περιπλοκών αφήνει τον μαύρο με πιόνι πάνω και αξιωματικό έναντι ίππου αλλά και τα 4 πιόνια του είναι αδύναμα - απομονωμένα και μπλοκαρισμένα.

Svidler-Kramnik 1-0 English

Ελπίζουμε η επιλογή του Kramnik να παίξει το "γενναίο" 17...Bxf2+ απορρίπτοντας το ενδεχόμενο μιας ήσυχης ισοπαλίας να μην του στοιχίσει μια θέση στον επόμενο κύκλο των διεκδικητών του παγκοσμίου τίτλου. Θα ήταν λυπηρό. Η παρτίδα βέβαια δε χάθηκε εκεί αλλά στην πίεση χρόνου με δύο συνεχόμενα λάθη. Το πρώτο 35...c4? (35...Re3 36. Qf1 Re2 37. Qc1 +=) δίνει μεγάλο πλεονέκτημα στα λευκά και το 36...Qe4? τη δυνατότητα στον Svidler για ένα όμορφο τελείωμα. Κάτι τέτοια ήθελε να αποφύγει ο Anand και έπαιξε όπως έπαιξε σε αυτό το τουρνουά.

Nepomniachtchi-Aronian 1/2 QGD Bf4 Alatorstev move order

Η μία εκ των δύο παρτίδων που έκριναν την τελική κατάταξη. Αν κέρδιζε κάποιος εδώ, θα κέρδιζε και το τουρνουά και αυτός που φαινόταν ικανός να το πετύχει ήταν ο Nepomniachtchi. Θα μιλούσαμε για μια μεγάλη έκπληξη αν το bottom-seed του ισχυρότερου - βάση αξιολόγησης γιατί κατά τα άλλα σηκώνει μεγάλη κουβέντα - τουρνουά όλων των εποχών κατάφερνε να το κερδίσει. Με την ευκαιρία αυτής της συνάντησης θα ήθελα να παρατηρήσω πως το στυλ του Nepo προσομοιάζει λίγο αυτό του Aronian. Τακτικός παίκτης αλλά όχι λάτρης του τουρλουμπουκιού όπως ένας Shirov ούτε του ανορθόδοξου παιχνιδιού. "Επιμελώς τακτικός" θα έλεγα. Αποφεύγει πάντως και αυτός - όπως και ο Aronian - τις πολύ τεχνικές θέσεις. Τη σημερινή θυσία διαφοράς νομίζω πάντως πως θα την έπαιζε και ο αντίπαλός του αν τα χρώματα ήταν ανάποδα. Με πείσμα ο λευκός πίεσε για τη νίκη και την πρωτιά στο τουρνουά. Οι σχολιαστές επικεντρώθηκαν σε δύο πιθανά σημεία βελτίωσης. 40.Bd4 αντί του 40.g5 και προς το τέλος 70.Rd4 αντί του 70.Bd7. Η απώλεια του ζευγαριού των αξιωματικών σήμανε και το τέλος.

Nakamura-Carlsen 0-1 QID 4.g3 Ba6

Πραγματικά νομίζω πως ο Nakamura πρέπει να παίζει e4. Οι θέσεις που προκύπτουν από τα ανοίγματα που παίζει φαίνεται πως δεν του ταιριάζουν. Ίσως προσπαθεί παίζοντας d4 να δυναμώσει μέσω της πρακτικής άσκησης στους τομείς εκείνους που υστερεί. Όμως η φύση του τον τιμωρεί. Σαν να μην αντέχει και βάζει κάτι ανορθόδοξο κάθε φορά. Στον Aronian ήταν εκείνο το Kf2, σήμερα μια θυσία πιονιού που αν την έπαιζα εγώ θα λέγαμε ότι έστησα ένα κεντρικό πιόνι. Τελικά ο μαύρος είχε "τόσο το πιόνι όσο και το αντάλλαγμα". Το φινάλε αυτής της παρτίδας απέδειξε το πόσο διαφορετικό είναι να ακούει - ή να διαβάζει - κανείς σχολιασμό από GM στο ICC - ή σε κάποιο live blog - από το να βλέπει αυτά που βγάζει το Houdini σε "ρηχό" βάθος που έχουνε στο chessbomb. "Τώρα κερδίζει", "Τώρα ισοπαλία". Κάπως έτσι πηγαίνανε τα σχόλια των διάφορων computerόπληκτων στο chessbomb ενώ η θέση ήταν τεχνικά κερδισμένη από την 27η κίνηση του μαύρου και το Houdini απλά έλεγε βλακείες.

Οι ισόβαθμοι την πρώτη θέση Carlsen και Aronian, μοιράζονται πια και τις δύο πρώτες θέσεις στα live ratings με 2829 και 2815 αντίστοιχα. Ο Anand υποχώρησε στο 2806 και ο Kramnik στο 2786. Στην κατακλείδα του τελευταίου μέρους του αφιερώματος στη "σχολική χρονιά" 2003-2004 του Magnus Carlsen έγραφα:

Για να είναι ολοκληρωμένο αυτό το αφιέρωμα, πρέπει να αναφερθεί και το knock-out παγκόσμιο πρωτάθλημα που έγινε στην Τρίπολη της Λιβύης και στο οποίο ο Magnus αποκλείστηκε από τον Levon Aronian στον πρώτο γύρο (game one, game two, game three, game four)

Ποιος θα πίστευε τότε ότι σήμερα αυτοί οι δύο θα αποτελούν την κορυφή του παγκοσμίου σκακιού. Δείτε το βίντεο:

Tal Memorial Round 8

Αυτός ο γύρος ήταν "σημαδεμένος" από την αρχή καθώς το top-5 βάση αξιολόγησης αντιμετώπιζε με τα λευκά το bottom-5. Βέβαια στην πορεία του τουρνουά οι Anand και Kramnik δεν έδειξαν να βρίσκονται σε καλή κατάσταση και έτσι τελικά το ποιος θα κερδίσει το φετινό Tal Memorial εξαρτώταν εν πολλοίς από το αν ο Aronian, ο Carlsen ή ο Ivanchuk θα κατάφερναν τα εκμεταλλευτούν τα λευκά κομμάτια στο σημερινό γύρο. Τελικά ο παίκτης που κατάφερε να φτάσει στο +2 και μια ανάσα από την κατάκτηση της πρώτης θέσης είναι ο Levon Aronian.

Ivanchuk-Gelfand 1/2 Semi-Slav

Όλα γνωστά μέχρι το 16.Rxd3 - 16.Qxd3, Shen Yang-Wang Yu A, Xinghua Jiangsu, 2009. Ο Gelfand βλέποντας ότι ο αντίπαλός του δεν επανέλαβε τη θέση αλλά έπαιξε 29.Na4 αναγκάστηκε να βρει το έξυπνο 31...Nf4!?, μετά το οποίο ο μαύρος πύργος κατεβαίνει στη δεύτερη γραμμή και η ισοπαλία είναι εξασφαλισμένη.

Kramnik-Karjakin 1/2 Open Catalan

Στο στοιχείο του ο Kramnik, έπαιξε την πρώτη καινούρια κίνηση, το 14.Rac1 - 14.Bxf6, Piket-Lautier, Monte Carlo 1996. Το ερώτημα είναι πως εκτιμά κανείς τη θέση μετά το 23.Rxd4 - αν έχουν τύχες νίκης τα λευκά δηλαδή. Σπουδαία ενεργητική άμυνα του Karjakin - ειδικά το 29...g5!. Ο Atalik στο ICC παρομοίασε το παιχνίδι του Ρώσου με αυτό του Vaganian σε αντίστοιχες θέσεις. Η γενική αίσθηση όλων όμως ήταν πως ο λευκός θα μπορούσε να πιέσει και άλλο, αντί να επαναλάβει τη θέση. Εφόσον έφτασε χωρίς να απολέσει το πλεονέκτημά του μέχρι την ανανέωση χρόνου, θα μπορούσε να σκεφτεί κάποιο σχέδιο για να κάνει πρόοδο. Δεν είχε όρεξη ο Kramnik.

Anand-Nakamura 1/2 KID Samisch

Η παρτίδα στην οποία έβγαλε επιτέλους κάποιο πλεονέκτημα ο Ινδός παγκόσμιος πρωταθλητής. Προέκυψε ένας σχηματισμός Benoni. Σήμερα νομίζω φάνηκε ξεκάθαρα το ότι ο Anand κάνει οικονομία δυνάμεων. Κοιτάξτε την τελική θέση. Μοιάζει απίστευτο το ότι δε συνέχισε για νίκη από τέτοια θέση. Το c4 πιόνι φαίνεται ότι αργά ή γρήγορα θα πέσει, ενώ ο μαύρος δεν έχει κάπου αντιπαιχνίδι.

Carlsen-Nepomniachtchi 1/2 Sicilian Moscow

Πολύ πλούσια παρτίδα σε μια βαριάντα που δεν έχει εξερευνηθεί εξονυχιστικά τα τελευταία χρόνια. Πολλές εναλλακτικές συνέχειες στο PGN του TWIC όπως τις δείξανε οι δύο παίκτες στη συνέντευξη τύπου. Μετά και αυτήν την αμυντική προσπάθεια του Nepo, νομίζω πως αυτό το τουρνουά μπορεί να αποτελέσει το εισιτήριο για την είσοδό του στην ελίτ. Ωραίο εύρημα στο τέλος για το διαρκές σαχ.

Aronian-Svidler 1-0 Grunfeld Bf4

Πιθανότατα η παρτίδα που κρίνει τον νικητή του τουρνουά. Ο Aronian χωρίς να τραβάει τα βλέμματα με το παιχνίδι του αποδεικνύεται για άλλη μια φορά αποτελεσματικός και παίρνει κεφάλι ένα γύρο πριν το φινάλε. Η Grunfeld του Svidler αυτή τη φορά ράγισε. Το 18.a4 - 18.e4, Kozhuharov-Drenchev, Albena 2011 - και στο 18...Qb4 19.Ne1!? αποδείχτηκε δηλητηριώδης ιδέα. Ο ίππος από το d3 έφτιαξε πόστο για την ντάμα στο c5 και το πέρασμα b4-b5 ανάγκασε τον μαύρο να βάλει e4 για να μην μείνει με κακοτοποθετημένο ίππο. Έτσι δημιουργήθηκαν τα πόστα d4,f4 για τον λευκό ίππο και το κυριότερο άνοιξε η διαγώνιος h2-b8. Στην 37η κίνηση εντοπίζεται η αρχή του τέλους για τον μαύρο - έπρεπε 37...Nc6 όπως πρότεινε και ο Aronian μετά την παρτίδα. Στη συνέχεια ο λευκός βρήκε το ακριβές και δύσκολο 47.Qb8 - το μάζεμα του πιονιού με 47.Qxa6 μάλλον οδηγεί μόνο σε ισοπαλία - και κέρδισε μια υποδειγματική παρτίδα. Εντυπωσιακός ο Aronian - η ιδέα του στο άνοιγμα, ο χειρισμός της θέσης στο μέσο, η ακρίβεια στο φινάλε.

Έτσι, ένα γύρο πριν το τέλος έχουμε τον Aronian στο 5/8 με Ivanchuk,Carlsen,Karjakin και Nepomniachtchi στους 4.5. Ο τελευταίος γύρος έχει ως εξής: Nepomniachtchi-Aronian, Svidler-Kramnik, Karjakin-Ivanchuk, Gelfand-Anand, Nakamura-Carlsen και αρχίζει στις 11 ώρα Ελλάδος - 2 ώρες νωρίτερα δηλαδή από τους προηγούμενους.

Tal Memorial Round 7

Σαφώς πιο ενδιαφέρουσες οι σημερινές παρτίδες - με την μόνιμη εξαίρεση της παρτίδας του Anand βέβαια. Ο Vassily Ivanchuk έφτασε και αυτός το +1 αφού σήμερα στη μοναδική παρτίδα που δεν έληξε ισόπαλη, κέρδισε τον Nakamura με τα μαύρα και μάλιστα εύκολα αφού ο Αμερικανός έπαιξε απαράδεκτο σκάκι για το ELO του. Έτσι έχουμε πενταπλή ισοβαθμία στην κορυφή. Η παρτίδα Gelfand-Kramnik είναι κατά το Houdini η τέλεια παρτίδα σκάκι - πρώτη επιλογή ή ισάξιά της μέχρι το τέλος. Είναι προφανές το ότι το +2 θα αρκεί για την πρώτη θέση σε αυτό το τουρνουά. Η μεγάλη πλάκα θα είναι να το πετύχει ο Anand καθώς αύριο έχει τον Nakamura με τα λευκά και στον τελευταίο γύρο τον Gelfand σε μία ουβερτούρα του επερχόμενου ματς για τον παγκόσμιο τίτλο.

Anand-Carlsen 1/2 Grunfeld Exchange 7.Be3

Συνεχίζεται το ταξίδι στο θαυμαστό κόσμο της... Grunfeld, καθώς στις 2 από τις 5 σημερινές παρτίδες παίχτηκε το συγκεκριμένο άνοιγμα. Ο Anand συνεχίζει τις... διακοπές του. Το 17.e5 δεν μπορεί να χαρακτηριστεί βελτίωση πάνω στην παρτίδα Ivan Sokolov-Jan Elhvest, Sweden 2003 (17.Bg5). Κατά τον Anand αν έλειπε ένα ζευγάρι πύργων στο φινάλε ο λευκός μπορεί να πιέσει. Με 4 πύργους όχι. Θα χαρακτήριζα τυχερό τον Anand που δεν είχε να αντιμετωπίσει με τα μαύρα τον Carlsen σε αυτό το τουρνουά.

Karjakin-Aronian 1/2 Ruy Lopez 6.d3

Αυτές οι "αργές" Ισπανικές έχουν γίνει πολύ της μόδας και ταιριάζουν και στο στυλ του Karjakin. Η άλλη επιλογή ήταν κάποια anti-Marshall με a4 ή a3. Καμία τύχη νίκης για τα λευκά. Η τελική θέση έχει πλάκα.

Svidler-Nepomniachtchi 1/2 Symmetrical English

Έχει πλάκα που όλοι παίζουν ή επιτρέπουν στον Svidler αυτά που είχε αναλύσει για τον Grischuk στα ματς διεκδικητών. Αυτή τη φορά βέβαια ο Svidler έπαιζε εναντίον της βαριάντας πάνω στην οποία προφανώς είχε δουλέψει. Η θέση απλοποιήθηκε νωρίς και η καινοτομία του Svidler 14.Kc2 - 14.Ke1, Alavkin-Novozhenin, Murom 2000 - είναι τελείως ακίνδυνη. Ο μαύρος όμως έκανε το λάθος να τοποθετήσει τον αξιωματικό του στο e6 και ο λευκός βρήκε τον τρόπο να δημιουργήσει ασυμμετρία υπέρ του αλλάζοντάς τον και μένοντας με φου έναντι ίππου σε μια ανοικτή θέση με πιόνια και στις δύο πτέρυγες. Μία κίνηση πριν την ανανέωση χρόνου, ο Nepomniachtchi στραβοπάτησε με το 39...Kg6?! (39...Rd8=), αλλά τα λευκά δεν μπήκαν στη συνέχεια 40.Ke2 Kf6 41.Kf2 Rd8 42.Ba6 που κερδίζει πιόνι με κάποιες - μικρές - τύχες νίκης. Μετά δεν υπήρχε τίποτα.

Gelfand-Kramnik 1/2 QGD Bf4

Σεμινάριο ακριβείας. Και δε μιλάμε για μια στεγνή, ήσυχη, στρατηγική παρτίδα. Και τακτικά υπήρχαν και ασυμμετρίες σε δομές και υλικό και απ' όλα. Αλλά χωρίς λάθη, το σκάκι είναι ισόπαλο. Το Houdini καρφωμένο ανάμεσα στο +0.1 και στο -0.1 επικροτεί όλες τις επιλογές των παικτών.

Nakamura-Ivanchuk 0-1 Grunfeld 4.Bf4

Όλοι έχουν καταλάβει ποιος είναι ο αδύναμος κρίκος του τουρνουά. Ο Nakamura έπαιξε κάποιες κινήσεις πολύ χαμηλού επιπέδου. Από την ιδέα του στο άνοιγμα 8.Nb5?! μέχρι και το μάλλον αποφασιστικό 29.Rd2? - Ivanchuk: 29.Qb4 Qxb4 30 axb4, Seirawan(ICC): 29.Nd1 Rd7 30.Qd2. Δε μπορώ να πιστέψω πως η θρυλικής φήμης database του Kasparov έχει αυτήν την ιδέα εναντίον της Grunfeld. Από αυτούς που ισοβαθμούν στο +1, τον Nakamura έχει να αντιμετωπίσει στον τελευταίο γύρο ο Carlsen.

Tal Memorial Round 6

Ισοπαλιών συνέχεια στο πιο ψόφιο γύρο του τουρνουά έως τώρα. Κάποια στιγμή νωρίς το μεσημέρι παρακολουθώντας τη μετάδοση στο ICC, έριξα και έναν υπνάκο. Ο Anand συνεχίζει τις νούλες χωρίς προβλήματα, ο Gelfand κράτησε εύκολα παρά το "χταπόδι" του Aronian στο c6, ο Carlsen έπαιξε μια τζούφια καινοτομία απέναντι στην Grunfeld του Svidler και μετά αγωνιζόταν να ισοφαρίσει, ενώ ο Kramnik έπαιξε πολύ "τεχνητά" το μέσο της παρτίδας - Ne1, Qf1 - και τελικά θα πρέπει να είναι ικανοποιημένος με την ισοπαλία στο τέλος. Ίσως το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της ημέρας να ήταν η προετοιμασία του Nepomniachtchi που οδήγησε σε μια ανορθόδοξη θέση την παρτίδα του με τον Karjakin - ντάμα για πύργο, ίππο και αξιωματικό που δεν μπορούσαν όμως να πετύχουν συνεργασία. Μπήκαν τελικά σε μια φορσέ συνέχεια που οδήγησε στην ισοπαλία και αυτήν την παρτίδα.

Ivanchuk-Anand 1/2 QGD Lasker Defence

Ένα από τα όπλα του Anand επιστρατεύθηκε για να περάσει ένας ακόμα γύρος από αυτό το μαρτυρικό τουρνουά. Άντε Vishy. Δύο και αύριο έμειναν. Τίποτα δεν έβγαλε ο Chuky. Το να παρακολουθείς αυτήν την παρτίδα σε πραγματικό χρόνο είναι φάρμακο για την αϋπνία.

Aronian-Gelfand 1/2 QGD Bf4

Ένας καλοτοποθετημένος ίππος δεν αρκεί για να φέρει τη νίκη σε αυτό το επίπεδο. Ο μαύρος δεν έχει καμία αδυναμία. Τουλάχιστον σε αυτήν την παρτίδα εντοπίστηκε κάποιο σημείο που θα μπορούσε να πιέσει ο λευκός παίζοντας διαφορετικά: 32.Ne5 αντί για 32.Qc5 και ο μαύρος θα έπρεπε να παίξει προσεκτικά.

Kramnik-Nakamura 1/2 Nf3 Bg7, Qb3 transpose

Εδώ φάνηκε πως ο λευκός είχε πολύ καλή θέση. Η πιονοδομή των μαύρων κατεστραμμένη και καλό πόστο για τα λευκά ελαφρά κομμάτια στο e5. Ο Kramnik έπαιξε το 22.Ne1?! που μοιάζει ελκυστικό καθώς απειλεί Qh3 και Nd3, αλλά τελικά δεν ήταν τόσο καλό. Μετά έπαιξε και το "περίεργο" 28.Qf1 και βρέθηκε ελαφρώς χειρότερος. Του Nakamura δεν του άρεσε το 37...Bd4 38.Rc4 (38.Rcc1 h6->g5) b5, χωρίς να υποστηρίζω βέβαια ότι ο Kramnik θα είχε πρόβλημα να κρατήσει αυτή τη θέση. Μετά το 37...Rc7 οι παίκτες φτάσανε στην ανανέωση χρόνου και δώσανε τα χέρια.

Nepomniachtchi-Karjakin 1/2 Nimzo-Indian Classical

O Nepo έπαιξε αστραπιαία μέχρι και την 20η κίνηση στοχεύοντας στη θέση όπου έχει ντάμα και 2 πιόνια για πύργο, αξιωματικό και ίππο. Ευχάριστη θέση για τον λευκό παρά το θεωρητικά λιγότερο υλικό. Ψάχνοντας για κάποιο σημείο που θα μπορούσε να παίξει ο Nepomniachtchi για κάτι παραπάνω στεκόμαστε στο 29.Rd3. Ίσως b4, g4 ή ακόμα και a4? Γιατί ο πύργος να αφήσει το d6 μόνος του?

Carlsen-Svidler 1/2 Grunfeld Classical w/o cxd4

Στα ματς διεκδικητών παίχτηκε η παρτίδα Aronian-Grischuk - η πρώτη νομίζω του μινι-ματς, όπου σε αυτήν τη βαριάντα ο Aronian έπαιξε 12.Nd4. Ο Svidler ως γνωστόν ήταν ο βοηθός του Grischuk σε αυτό το ματς και σήμερα "αναγκάστηκε" να δείξει τη δουλειά του απέναντι στο 12.f4 του Carlsen. Πειστήκαμε για την ποιότητα της δουλειάς του Ρώσου, καθώς ο λευκός σε όλην την παρτίδα προσπαθούσε να ισοφαρίσει. Απόρθητο κάστρο η Grunfeld του Svidler. Στο PGN του TWIC έχει κάποιες ενδιαφέρουσες βαριάντες που έδειξαν οι δύο παίκτες στη συνέντευξη τύπου. Η καλύτερη παρτίδα της ημέρας.

Tal Memorial Round 5

Έχω την εντύπωση πως η ελεύθερη μέρα έρχεται την κατάλληλη στιγμή αφού οι σημερινές 5 ισοπαλίες δεν ήταν ίδιας μαχητικότητας με τις χθεσινές. Βέβαια αυτό μπορεί και να σημαίνει ότι έγιναν λιγότερα λάθη αφού η μόνη παρτίδα που ξέφυγε από τα όρια της ισότητας ήταν μάλλον η Gelfand-Nepomniachtchi στην οποία ο διεκδικητής του παγκόσμιου τίτλου ήταν για άλλη μια φορά στην πλευρά που αγωνιζόταν να ισοφαρίσει, χάρη σε μια αμφιβόλου ποιότητος καινοτομία. Ελπίζουμε να κρατάει καλύτερες καινοτομίες από αυτήν για το ματς - σαν αυτή που έπαιξε χθες για παράδειγμα. Είχαμε όμως και μία πολύ ενδιαφέρουσα καινοτομία σήμερα - αυτή του Svidler - σε μία αλλόκοτη βαριάντα της Kan.

Karjakin-Svidler 1/2 Sicilian Kan

1.e4 c5 2.Nf3 e6 3.d4 cxd4 4.Nxd4 a6 5.Bd3 Nf6 6.0-0 e5!?. Όταν το είδα να παίζεται αυτό σκέφτηκα πως είναι σαν την O'Kelly όταν ο λευκός δεν ξέρει και παίζει d4, αλλά με ένα τέμπο κάτω για τον μαύρο, το οποίο είναι το Bd3. Δεν είναι βέβαια ακριβώς έτσι τα πράγματα λόγω του 7.Bg5 h6 8.Bxf6 Qxf6 9.Nf5. Η όλη ιδέα του μαύρου έχει αναβιώσει τώρα τελευταία κυρίως λόγω των προσπαθειών του Baadur Jobava. Οι περισσότεροι παίζουν 9...d5 - Vallejo Pons-Kunte, Thailand 2011, Kosintseva T.-Hou Yifan, China 2011. O Svidler έπαιξε 9...g6 - η καινοτομία που λέγαμε και αργότερα χαρακτήρισε το 9...d5 απαίσιο. Ο Karjakin θυσίασε δύο ίππους για ανοίξει το ροκέ του μαύρου και έπρεπε να βρει το μοναδικό 22.Qg7! στο τέλος για να μη χάσει. Σίγουρα θα την ξαναδούμε αυτή τη βαριάντα σύντομα.

Gelfand-Nepomniachtchi 1/2 Grunfeld Bg5

Σε αντίθεση με την ιδέα του Svidler, αυτή του Gelfand, το 12.Ng5 - 12.Qc2, Kazhgaleyev-De Jong, Wijk Aan Zee 2011, αποδείχτηκε ύποπτη και ο μαύρος πήρε το πάνω χέρι στην παρτίδα. Το ερώτημα είναι πού θα μπορούσε να βελτιώσει το παιχνίδι του για να έχει τύχες νίκης. Ίσως με 26...a6 27.Bf1 Rd2, αν και η θυσία κομματιού 28.Bxa6! Bxa6 29.Qxe4 φαίνεται να αρκεί στον λευκό για να κρατήσει την ισοπαλία.

Anand-Kramnik 1/2 QGD Bf4

Αυτό το α λα Grunfeld 7...Qa5 του Kramnik φαίνεται πως είναι καινοτομία και αν ο σκοπός της ήταν μια άνετη ισοφάριση επί του Anand, τότε θα την χαρακτήριζα πετυχημένη. Αν όμως είναι όντως μελετημένη βαθιά από τον Kramnik, δεν είναι σπατάλη να παιχτεί σε αυτό τον τουρνουά απέναντι στον Anand με τη φόρμα που έχει τώρα? Ή Ragozin δεν έφτανε δηλαδή για μια ήσυχη νούλα? Μπορεί από την άλλη να ήταν ένα πείραμα απέναντι σε έναν παίχτη με τις εγκυκλοπαιδικές γνώσεις στα ανοίγματα που έχει ο Ινδός. Κατά τα άλλα πολύ βαρετή παρτίδα.

Ivanchuk-Carlsen 1/2 Grunfeld Bf4

Να εδώ παίζουμε Qa5, βλέπε παιδί μου Kramnik να μαθαίνεις. Τί? Qb3? Rc1 δεν είπαμε ρε παιδί μου να παίζουμε? Δεν ξέρω γιατί αλλά πειραματίζονται πολύ σε αυτό το τουρνουά. Βέβαια θα μου πείτε ο Ivanchuk πάντα το κάνει αυτό. Ο ίδιος πάντως είχε αντιμετωπίσει με επιτυχία αυτήν την κίνηση το μακρινό - για τα στάνταρντς της θεωρίας των ανοιγμάτων - 1998 κερδίζοντας τον Lautier στο Μόντε Κάρλο με το 7...Bd7. Η πρώτη καινούρια κίνηση της σημερινής παρτίδας ήταν το 13.Bg3 - 13.Nge2, Vallin-Taddei, Evry 2004. O Calrsen απέκτησε μικρή υπεροχή και πίεσε επί ώρες στο φινάλε χωρίς να τα καταφέρει. O Golubev δίνει 43...Kb5 -+ (στο 44.a3 bxa3 45.Rxc3 a2 46.Rc1 Kb4). Αυτή η ιδεά κρεμόταν για πολλές κινήσεις στη θέση, αλλά συνήθως ο λευκός μετά το Κb4, έκανε κάπως άμυνα με Nd5 ή Ne2. Στην συγκεκριμένη θέση που δίνει ο Golubev ο λευκός βασιλιάς είναι στο e2 και ο μαύρος πύργος στο d6 και έτσι δεν υπάρχουν αυτές οι άμυνες. Φαίνεται να ισχύει. Στο TWIC δεν την αναφέρουν καν αυτήν την ιδέα, ενώ συνέντευξη τύπου των δύο δεν έγινε. Περιμένουμε να δούμε τί θα γράψει το whychess αύριο.

Nakamura-Aronian 1/2 Bf4 Alatortsev move order

Πάλι διαφορά πάνω ο Nakamura, αλλά και πάλι αυτός είναι που πρέπει να ισοφαρίσει. Η ιδέα του Αμερικανού με 9.Bg3 Nb6 10.f3 δε φαίνεται να δίνει κάτι παραπάνω από ισότητα (9.h5, Onischuk-Lputian, Poikovsky 2011 και Lopez Martinez-Sargissian, Yerevan 1999). Στη συνέχεια αντί για 16.0-0-0= έπαιξε το αμφίβολο 16.Kf2?! και έτσι υποχρεώθηκε να μπει στη συνέχεια με τη διαφορά πάνω μετά το 21.Nce4, στην οποία όμως ο μόνος που παίζει για νίκη είναι ο μαύρος. Στη συνέντευξη τύπου προσπάθησε ο Aronian να βρει κάτι που να βελτιώνει το παιχνίδι του, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Μετά την αλλαγή των λευκοτετράγωνων αξιωματικών, η ισοπαλία είναι εύκολη για τα λευκά.

Tal Memorial Round 4

Μπορεί να είχαμε 5 ισοπαλίες σήμερα και καμία αλλαγή στη βαθμολογία, ο γύρος όμως ήταν κάθε άλλο παρά αδιάφορος. Χαρακτηριστικά η πρώτη παρτίδα τελείωσε - Svidler-Gelfand - λίγο πριν το τετράωρο. Ήταν η ημέρα των χαμένων ευκαιριών, καθώς Nakamura, Carlsen και Aronian περάσανε από λίγο-πολύ κερδισμένες θέσεις - για αυτό το επίπεδο - ενώ και ο Kramnik έχασε ευκαιρία να βρεθεί σε πολύ πλεονεκτική θέση. Στα Ρώσικα είχαμε σχόλιο των Sutovski, Dreev ενώ στο ICC ήταν ο Larry Christiansen μαζί με τον Ronen Har Zvi. Οι κοινές συνεντεύξεις στο τέλος δεν ήταν τόσο ενδιαφέρουσες όσο η χθεσινή των Kramnik, Carlsen. Νομίζω η πιο καλή ήταν του Ivanchuk - αλλά στα Ρώσικα.

Svidler-Gelfand 1/2 English(?)

Δεν είναι ξεκάθαρο το τί άνοιγμα παίχτηκε ακριβώς. Ένα υβρίδιο. Ο Svidler προφανώς εμπνεύστηκε από δύο "δίδυμες" παρτίδες Matlakov-Geller (Jakov Geller) που παίχτηκαν στο Ρωσικό κύπελλο τη Δεύτερα που μας πέρασε και μπορείτε να βρείτε στο TWIC 888, μετά τη θυσία πιονιού με 12...c5!? όμως μπήκαμε σε άγνωστα μονοπάτια. Ο μαύρος βρήκε σπουδαίο αντάλλαγμα για το πιόνι και ήταν αυτός που θα μπορούσε να παίξει για νίκη στο τέλος. Σε ποιο σημείο? Πιθανόν με 25...e5 αντί του 25...Nd5, όταν μετά από 26. Bxe5 Ng4 27.Nf3 Ngxf2 28.Ra1 Qc4, ο λευκός θα έπρεπε να αμυνθεί στην θέση του διαγράμματος δεξιά.

Kramnik-Ivanchuk 1/2 Slav

O Kramnik είχε τη δυνατότητα να φάει το πιόνι a5 δυο φορές στην 30η και 31η κίνηση, προτίμησε όμως την φορσέ γραμμή που κέρδιζε διαφορά για το πιόνι a3, πιστεύοντας πως θα μπορούσε να πιέσει στο φινάλε που προκύπτει. O Ivanchuk κράτησε πολύ άνετα.

Aronian-Anand 1/2 QGD 5.Bf4

Ο Aronian ήταν ο πρώτος αντίπαλος του Ινδού που δεν ήταν ευχαριστημένος με την ισοπαλία και έτσι δεν επανέλαβε τη θέση με Be2-d3 Qg6-h5 παίζοντας για νίκη και δικαίως. Λίγο πριν ο Anand είχε χάσει την ευκαιρία να ισοφαρίσει με το 16...Bxg5, ενώ λίγο μετά κατά δήλωση του αναγκάστηκε να μπει σε κατώτερο φινάλε έχοντας στο μυαλό του ένα ημι-φρούριο. Δεν είναι ακριβώς σε κακή φόρμα ο παγκόσμιος πρωταθλητής. Δεν κάνει λάθη. Απλώς το παιχνίδι του δεν το διακρίνει αυτή η φοβερή ακρίβεια που έχουμε συνηθίσει. Σήμερα ομολόγησε στη συνέντευξη ότι δε μπορεί να μετράει πάνω από 2-3 συνέχειες, είναι προφανές ότι είναι κουρασμένος. Πολλοί υποστηρίζουν ότι του λείπει και το κίνητρο αφού ψυχολογικά έχει επικεντρωθεί στην υπεράσπιση του τίτλου του. Αλλά και ο Aronian χάνει συνεχώς ευκαιρίες, ενώ δε φαίνεται τόσο κεφάτος όσο τον έχουμε συνηθίσει. Σήμερα με το 46.a5? επέτρεψε την ενεργοποίηση του μαύρου ίππου από το g4 πράγμα το οποίο μπορούσε να εμποδίσει με το 46.Bf3. Ένας Kramnik, ένας Carlsen ή ένας Ivanchuk δύσκολα θα έφευγαν χωρίς νίκη από αυτή τη θέση. Στο τέλος ήταν ο Aronian που οδήγησε την παρτίδα στο τελείως ισόπαλο φινάλε - όπως και προχθές με τον Kramnik.

Calrsen-Karjakin 1/2 Classical Nimzo-Indian Qc2

Η παρτίδα που τελείωσε τελευταία σήμερα και η πιο ενδιαφέρουσα - για τρίτη συνεχόμενη ημέρα ο Νορβηγός συμμετέχει στην "παρτίδα της ημέρας". Ο μαύρος έπαιξε την πρώτη καινούρια κίνηση, το 13...cxd4 - 13...d5, Coursaget-Bogdanov Lille 2005 (ο FM Emil Bogdanov). Ο Karjakin έχασε την ευκαιρία να πάρει το πάνω χέρι όταν έπαιξε 25...g4? αντί για 25...Nf6, ενώ και με το αμφίβολο 28...d5?! αντί του κοψίματος στο e4 μπήκε σε μπελάδες. Τα engines δίνουν στη συνέχεια ως νικηφόρα συνέχεια το 37.hxg5, αλλά τόσο κοντά στην ανανέωση χρόνου, ο Carlsen δε θέλησε να ανοίξει τη στήλη h στη μαύρη ντάμα. Με ακριβέστατη άμυνα - ειδικά το 49...Rg4! ήταν δύσκολη κίνηση, ο μαύρος κατάφερε να κρατήσει και να διατηρηθεί στην κορυφή της βαθμολογίας - Karjakin, Carlsen, Aronian, Nepo στο +1.

Nepomniachtchi-Nakamura 1/2 Dragon

Κατά τη γνώμη μου η πιο κακοπαιγμένη παρτίδα του γύρου, αταίριαστη για τουρνουά τέτοιου επιπέδου εκτός των άλλων και λόγω της προσβλητικής κατά τη γνώμη μου επιμονής του Nakamura στο τέλος να παίζει επί 20 κινήσεις ένα τελείως ισόπαλο φινάλε - και μάλιστα στις τελευταίες δέκα το R+h εναντίον R. Στο άνοιγμα ο Nepomniachtchi έπαιξε τη μανούβρα Nd4-b3-d2-b1-a3(!!) και φυσικά βρέθηκε πολύ χειρότερος αλλά και ο Nakamura δεν είδε το 12...a3 13.Nxa3 Rxa3 14.bxa3 Ng4 15.Bd2 Bd4 16.Re2 Bc4. Του διέφυγε λέει το Bc4. Η θέση του λευκού πάντως παρέμενε πολύ δυσάρεστη σχεδόν μέχρι το τέλος. Τα δύο κρίσιμα σημεία ήταν το 38...Re6? - 38...Qc7 39.Re8+ Kf7 40.Rh8 Kg7 41.Rd8 Qxc3 -/+ και η θέση μετά το 54.Kc2 όπου κάποιοι σχολιαστές υποστήριξαν πως ένα σχέδιο μεταφοράς του μαύρου βασιλιά στο f8 έχει τύχες νίκης - δύσκολα κάποιος πάντως να μη φάει το c4.

Ατομικό Πρωτάθλημα Ανδρών 2011

Σαφώς αποδυναμωμένο αλλά παρόλα αυτά πολύ ενδιαφέρον προμηνύεται το 61ο Ατομικό Πρωτάθλημα Ανδρών που θα διεξαχθεί στα Χανιά μεταξύ 27ης Νοεμβρίου και 7ης Δεκεμβρίου. Από τους GM θα αγωνιστούν μόνο οι Καπνίσης, Νικολαϊδης και Μαστροβασίλης Θάνος αυτή τη φορά. Αυτό σημαίνει βέβαια ότι θα έχουμε πολύ λιγότερες άπαιχτες ισοπαλίες καθώς λείπουν τα κλασσικά ζευγάρια που αρνούνται να αγωνιστούν μεταξύ τους. Από τις υπόλοιπες συμμετοχές ξεχωρίζει η παρουσία του Ηλία Κουρκουνάκη μετά από 17 ολόκληρα χρόνια. Ο Ηλίας είχε ισοβαθμήσει στην πρώτη θέση του πρωταθλήματος το 1982(!). Επίσης συμμετέχουν οι Κώστας Μουτούσης, Αντώνης Παυλίδης - που έχει περάσει το 2400 - Αναστάσιος Παυλίδης, Βασίλης Κοτρώτσος, Νίκος Γαλόπουλος, Γιώργος Νικολάου και Σπύρος Ναούμ. Μονός ο αριθμός των παιχτών άρα θα υπάρχει bye σε κάθε γύρο. Από το πρόγραμμα ίσως θα έπρεπε να αναφέρουμε το ότι ο Γιάννης Νικολαΐδης είναι ο τυχερός της κλήρωσης καθώς έχει τους δύο άλλους GM με τα λευκά και ο Θάνος ο άτυχος καθώς έχει τόσο τον Σπύρο όσο και τον Νικολαϊδη με τα μαύρα. Ο Μουτούσης έχει τους δύο από τους τρεις GM με τα μαύρα.

Tal Memorial Round 3

Συναρπαστικό σκάκι παίζεται στο Tal Memorial με την μετάδοση να είναι άριστη, ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις τύπου και καλή κάλυψη από τις σκακιστικές ιστοσελίδες - ειδικά το TWIC που είναι πολύ γρήγορο στις περιλήψεις των γύρων. Σήμερα στον 3ο γύρο είχαμε 3 νίκες των μαύρων και μια ακόμα παρανοϊκή παρτίδα του Magnus Carlsen που έληξε ισόπαλη μετά από χαοτικές περιπλοκές. Μόνο ο Vishy Anand φαίνεται μην έχει τη διάθεση να συμμετάσχει σε αυτό το κλίμα για την ώρα.

Anand-Nepomniachtchi 1/2 Grunfeld Russian System

Εύκολη ισοπαλία για το bottom-seed του τουρνουά με τα μαύρα εναντίον του παγκόσμιου πρωταθλητή που τον διατηρεί στο +1 ενώ έχει παίξει με Kramnik, Ivanchuk, Anand(!). To 11.Qd1 είναι σπάνιο (11.exf6 Bologan-Svidler 2006, Piket-Svidler, ICC, 1999) ενώ το 13...Bd5 η πρώτη νέα κίνηση - 13...Na5 Bukic-Popovic 1979. O Anand επέτρεψε το διαρκές σαχ χωρίς καν να προσπαθήσει.

Gelfand - Karjakin 0-1 Open Catalan 8.a4

Το να χάνει ο Gelfand με τα λευκά και μάλιστα στην Καταλανική είναι κάτι απρόσμενο. Η ιδέα του 16.Rd3 προϊόν προετοιμασίας προφανώς καθώς μέχρι τότε ακολουθήθηκε η παρτίδα Caruana-Karjakin από το φετινό Poikovsky - 16.e3 - αντιμετωπίστηκε πολύ πειστικά αλά Georghiu - που έπαιζε πάντα για την ιδέα f5 σε αυτές τις θέσεις. Σε ήδη ελαφρώς χειρότερη θέση ο Gelfand έπαιξε το "υπεραισιόδοξο" 31.Nd5?! αντί του 31.Qxe6+ Rxe6 32.Ne2 Rd6 33.Nd4 με αντιπαιχνίδι, και ο Karjakin δε δυσκολεύτηκε στο τεχνικό κομμάτι να μετατρέψει το πλεονέκτημα σε νίκη. Έτσι βρέθηκε στην κορυφή του τουρνουά. Ο Gelfand από την άλλη έμεινε στο 0.5/3.

Nakamura-Svidler 0-1 Grunfeld Classical

Εδώ έχουμε μια χαρακτηριστική περίπτωση άβολου αντιπάλου για τον Αμερικάνο, καθώς ο Svidler μετά το σημερινό τον έχει κάτι κοντά στο +10(!). Πελατειακές σχέσεις. Τώρα όταν ο άλλος σε έχει +10 και είναι ο κορυφαίος ειδικός στον κόσμο στην Grunfeld, δε θα ήταν καλή ιδέα να έπαιζες 1.e4? (χωρίς Qh5). Το ομολογώ. Ο Nakamura μου είναι αντιπαθής. Το ακριβώς αντίθετο από τον Svidler δηλαδή που βρήκε το κέφι του σήμερα στη συνέντευξη τύπου όταν έδειχνε τις παρτίδες - χωρίς την παρουσία του αντιπάλου του φυσικά. Στο PGN του TWIC μπορείτε να δείτε την ανάλυσή του. Ο Nakamura κατέστρεψε τη θέση του μέσα σε δύο κινήσεις - 30.Kf2? (30.a4) και 31.Ra4?, αλλά πιο πριν έχει ψωμί η θέση.

Ivanchuk-Aronian 0-1 Berlin

Συνήθως ο Chuky χάνει σε τακτικές παρτίδες - όπως στο Grand Slam από τον Carlsen. Πολύ σπάνια κάποιος καταφέρει να τον κερδίσει τόσο στρατηγικά. Έτσι η επιλογή του Βερολίνου εντυπωσίασε τον Atalik και τον Ronen Har Zvi στο ICC. Τα engines δε βοηθάνε έναν κατώτερο παίκτη να καταλάβει ακριβώς τί έγινε. Το 31.f5?! ήταν κατά γενική ομολογία αμφίβολο - προτείνουν 31.Ne2 οι σχολιαστές. Το 11...Bd7 ήταν η καινοτομία - 11...Βe7 Dominguez-Wang Yue, Wijk Aan Zee 1999 - αν και δε έχει μάλλον μεγάλη σημασία σε αυτή τη βαριάντα.

Kramnik-Carlsen 1/2 King's English

Τρελή παρτίδα. Χάρη στις άριστες σχέσεις που διατηρούν μεταξύ τους οι δύο παίκτες, απολαύσαμε σχεδόν μίας ώρας ανάλυση στη συνέντευξη τύπου σε αγγλικά και ρώσικα μαζί κατά την οποία κυρίως προσπαθούσαν να βρουν φορσέ νίκη για τα λευκά αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τις πολλές αμυντικές δυνατότητες των μαύρων. Κάποια στιγμή μάλιστα ο Kramnik προσπάθησε να φορτώσει κάποιο engine, αλλά ο υπολογιστής εκεί δεν έχει κάποιο διαθέσιμο. Φοβερή δουλειά κάνουν στο TWIC αφού έχουν περάσει όλη την ανάλυση των δύο παικτών στο PGN. Το 3...h6 είναι ειδικότητα του Igor Glek, όμως το έχει ξαναπαίξει ο Calrsen το 2006 στο πρωτάθλημα Νορβηγίας. Δείτε οπωσδήποτε το PGN.

Tal Memorial Round 2

Καταρχήν, πρέπει να επιστρέψουμε στο χθεσινό φινάλε Kramnik-Nepomniachtchi. Ο δρόμος προς την ισοπαλία υπήρχε αρκεί ο λευκός την κατάλληλη στιγμή να επιτεθεί στο μαύρο δίδυμο των πιονιών από πίσω. Έτσι, 39.f5! a5 40. fxg6 hxg6 41. Bxg6 b4 42. Bf7 a4 43.Be8!! a3 44.Bf7=. Το χαμένο τέμπο 39.Kd2?? ήταν το αποφασιστικό λάθος. Η αντίδραση του Kramnik μόλις καταλαβαίνει τί έχει κάνει, τα λέει όλα.

Svidler-Anand 1/2 Caro Cann Advance

Ο ένας φανερά κουρασμένος μετά από μια πολύ πετυχημένη χρονιά δε μοιάζει έτοιμος ψυχολογικά γι αυτό το τουρνουά. Άλλωστε στον πρώτο γύρο και όσο ο Ivanchuk έδινε το σόου του πριν την έναρξη της παρτίδας διαμαρτυρόμενος για την έλλειψη ρολογιού τοίχου (?) στους διαδρόμους και στους χώρους ανάπαυσης (φορώντας το ρολόι του όλα αυτά), ο Svidler φαινόταν ταραγμένος από όλο αυτό, ενώ ένας κανονικός Peter Svidler μάλλον θα γελούσε με το όλο σκηνικό. Ένας κεφάτος Peter Svidler ίσως μάλιστα να υπερθεμάτιζε πάνω σε αυτά που έλεγε ο Chucky, έτσι για τη φάση. Ο άλλος μοιάζει να θέλει να τελειώσει το Tal Memorial και να επιστρέψει σπίτι του - στο τζακούζι του σπιτιού του όπως έλεγε χαρακτηριστικά σήμερα ο Yermo. Λίγες μέρες πριν παίχτηκε αυτή η βαριάντα στο Πόρτο Καρράς - και συγκεκριμένα στην παρτίδας "επαναφοράς" του Gashimov - με τον Grischuk. Ο Αζέρος έπαιξε 13.Be3 αντί του 13.Bh4 που επέλεξε ο Svidler. Σε αυτό το σημείο ο Anand δίστασε να παίξει 13...g5 14.Bg3 Bg7 ενώ και στο φάγωμα στο e7 μπορούσε να φάει με τη ντάμα ίσως. 10 κινήσεις μετά άρχισαν να επαναλαμβάνουν τη θέση. Για να είμαστε δίκαιοι ο λευκός δε μπορούσε να το αποφύγει καθώς αν "έστριβε" θα κατέληγε χειρότερος.

Karjakin-Nakamura 1/2 Najdorf

Όταν τελείωσε η προετοιμασία των δύο παικτών και άρχισαν να σκέφτονται η θέση ήταν ήδη τελείως ισόπαλη χωρίς δυνατότητες δημιουργίας ασυμμετριών. Τα λευκά του Karjakin - κάποτε φόβος και τρόμος - μοιάζουν πολύ ακίνδυνα τώρα τελευταία, όπως είδαμε και στο Πόρτο Καρράς.

Aronian-Kramnik 1/2 Semi-Tarrasch

Βρήκε νέο όπλο ο Kramnik εκτός από την Ragozin για να κρατάει με τα μαύρα ή ήταν απλώς ένα πείραμα για μία παρτίδα? Θα δείξει. Η θυσία διαφοράς πάντως που έπαιξε φαίνεται ολόσωστη. Οι δύο μαύροι αξιωματικοί έλεγχαν όλη τη σκακιέρα σε τελείως ανοιχτή θέση και ο Aronian δε βρήκε τίποτα.

Nepomniachtchi-Ivanchuk 1/2 Kalashnikov

Ελπίζω να μην κάθισε ο Nepo με τις ώρες να "στήνει" τον Ivanchuk χθες το βράδυ γιατί προφανώς την Kalashnikov αδύνατον να την προέβλεψε. Τίποτα δεν έβγαλαν τα λευκά και στο τέλος μπερδεύτηκαν κιόλας - μετά το 43...Qa3 αναγκάστηκαν να δώσουν πιόνι. Ο Chucky έβαλε το κεφάλι κάτω και έψαξε αρκετά αλλά νίκη δε βρήκε. Ονειρεμένο ξεκίνημα στο τουρνουά για τον Nepomniachtchi.

Carlsen-Gelfand 1-0 Slav

Η παρτίδα της ημέρας! Σε μια συντηρητική βαριάντα της σλαβικής - αφού ο Magnus έφαγε αμέσως Nxg6 και έβαλε Bd3, ακολουθήθηκε η περσινή παρτίδα Wyss-Bindrich από τη Ζυρίχη μέχρι την καινοτομία 13.Qc2 - είχε παιχτεί 13.dxe5 - τα λευκά έπαιξαν 15.d5!? και προέκυψε μια χαοτική θέση. Τα engines ανεβοκατεβάζουν τις εκτιμήσεις τους και δε βγάζεις συμπέρασμα. Ο Nakamura στο ICC έλεγε πως πίστευε ότι ο Gelfand ήταν καλύτερος και ο Carlsen στάθηκε τυχερός. Ο Yermolinsky κατά τη διάρκεια της αναμετάδοσης στήριζε και αυτός τη θέση των μαύρων - με τον Ronen Har Zvi να τα κουνάει για τα λευκά - αλλά σταδιακά και αφού βρίσκανε πειστικές κινήσεις για τα λευκά και προχωρούσε η παρτίδα, άλλαξε γνώμη και στο τέλος δήλωνε εντυπωσιασμένος με το παιχνίδι του Νορβηγού. Η θέση κρέμεται από μια κλωστή αφού ο λευκός βασιλιάς είναι στο κέντρο και τα μαύρα κομμάτια ελέγχουν την πρώτη γραμμή. Στη συνέντευξη τύπου ο Carlsen έδειξε βαριάντες που άρχιζαν με το 26...Bxg3+ και κατά τον ίδιο δεν άφηναν δυνατότητες στα λευκά να παίξουν για νίκη. Περιμένουμε εκτιμήσεις και αναλύσεις από ισχυρούς παίκτες.

Tal Memorial Round 1

Άρχισε σήμερα το μεσημέρι στη Μόσχα το πανίσχυρο 6ο τουρνουά σε μνήμη του Μιχαήλ Ταλ. Η ισχύς του τουρνουά καταδεικνύεται από το γεγονός πως σήμερα στον πρώτο γύρο ο παίκτης με τη χαμηλότερη αξιολόγηση, ο Ian Nepomniachtchi, κέρδισε με τα μαύρα τον Kramnik ενώ αμέσως μετά από αυτόν - και προτελευταίος σε αξιολόγηση - είναι ο Boris Gelfand, ο επίσημος διεκδικητής του παγκοσμίου τίτλου. Με εξαίρεση ίσως την παρτίδα Nakamura-Gelfand, ο σημερινός γύρος ήταν πολύ μαχητικός και προέκυψαν πολύ ενδιαφέρουσες - και δύσκολες θέσεις. Εκτός του Nepomniachtchi, ο μόνος που πέτυχε νίκη ήταν ο Vassily Ivanchuk. Οι αγώνες αρχίζουν καθημερινά στη 1 ώρα Ελλάδος και μεταδίδονται ζωντανά στο site των διοργανωτών - με σχόλιο στα Ρώσικα - και στο συνδρομητικό ICC - με σχόλιο στα Αγγλικά, σήμερα ήταν ο Ronen Har-Zvi και ο Alex Yermolinski. Φυσικά μόνο τις κινήσεις απευθείας μπορεί να τις βρει κανείς σε δεκάδες μέρη - chessbomb, twic κλπ.

Nakamura-Gelfand 1/2 Queen's Gambit Declined

Προέκυψε μια βαριάντα την οποία ο Yermolinski αποκάλεσε χαρακτηριστικά "τελείως νεκρή" και μάλιστα αρνιόταν πεισματικά να επιστρέψει στην παρτίδα αυτή κατά τη μετάδοση του ICC γιατί βαριόταν. Ο Nakamura δεν έβγαλε τίποτα. Ο έλεγχος της στήλης α από τα μαύρα βαριά κομμάτια τους εξασφαλίζει την ισοπαλία

Anand-Karjakin 1/2 Nimzo-Indian 4. Qc2

Ο Ινδός παγκόσμιος πρωταθλητής συνεχίζει να δείχνει εκτός φόρμας, ενώ και ο ίδιος στη συνέντευξη τύπου που ακολούθησε της παρτίδας δήλωνε κάθε άλλο παρά ικανοποιημένος από την απόδοσή του παραθέτοντας και 2-3 ανακρίβειες του. Βέβαια τις υποτιθέμενες "ανακρίβειες" πρέπει κάποιος να μελετήσει ώρες τη θέση για να τις εντοπίσει - μιλάμε για φοβερές λεπτομέρειες. Η παρτίδα ακολούθησε τα χνάρια μιας αναμέτρησης Vitiugov-Alekseev, Dagomys 2010 μέχρι το 15.e3. Οι κυριότερες ανακρίβειες των λευκών κατά τον Anand ήταν το 25.Rb2?! - το 25.Nc4 είναι καλύτερο από αυτό που έπαιξα - και το 30.Ra1? - λάθος από την πλευρά μου, έπρεπε ο άλλος πύργος να πάει στη στήλη α - ενώ πρότεινε το 32...Rd7 ως μια καλή απόπειρα βελτίωσης του παιχνιδιού των μαύρων. Η γραμμή όμως που δείχνει ο Karjakin στη συνέντευξη τύπου δείχνει νομίζω τους λόγους που το απέρριψε. Εύκολα ο λευκός στο τέλος βρήκε το δρόμο προς την ισοπαλία.

Aronian-Carlsen 1/2 Queen's Indian 4.g3 Ba6 5.Qa4

Αυτή η γραμμή της Ινδικής της Βασίλισσας είναι πολύ της μόδας στο υψηλό επίπεδο. Πολύ μαχητική ισοπαλία και πολύ δύσκολες για εμάς τους κοινούς θνητούς θέσεις ακόμα και με τη βοήθεια των υπολογιστών. Η γενική αίσθηση - τουλάχιστον στο ICC - ήταν πως ο Carlsen ήταν αυτός που είχε το πάνω χέρι στο μέσο της παρτίδας πιέζοντας τη βάση του λευκού σχηματισμού, το e3, όμως ο Νορβηγός δεν ήταν της ίδιας άποψης στη συνέντευξη τύπου λέγοντας πως δεν του άρεσε η θέση του γενικά. Το 37...Bxg3 που πολύ από μας θα το παίζαμε αυτόματα και τέλος πάντων δείχνει πολύ ελκυστικό χαρακτηρίστηκε από τον Aronian ως "πολύ ριψοκίνδυνο" , ενώ ο Carlsen που το έπαιξε είπε κάτι κοντά στο "παρασύρθηκα από αυτήν την ανοησία(!)". Το 50.Rf5? είναι το κρίσιμο σημείο στο φινάλε που προέκυψε και από ότι φάνηκε στη συνέντευξη τύπου και στους δύο παίκτες διέφυγαν κινήσεις στις βαριάντες που ξεκινούν από το 50.Bc7. Μάλλον η θέση ήταν αντικειμενικά ισόπαλη ούτως ή άλλως αλλά σίγουρα με αυτό που έπαιξε ο Aronian απώλεσε και τις όποιες πρακτικές τύχες νίκης.

Kramnik-Nepomniachtchi 0-1 Symmetrical English

Η έκπληξη της ημέρας και ένας θρίαμβος για τον Nepomniachtchi. Σπάνια χάνει ο Kramnik με τα λευκά. Ακολουθήθηκε η παρτίδα Zubarev-Borovikov, Poltava 2008 για το πρωτάθλημα Ουκρανίας, μέχρι το 14.Nc2 - o Zubarev είχε παίξει 14.Nd3. Υπάρχει μια διαφωνία σχετικά με το φινάλε στο τέλος. Τόσο ο Yermolinski όσο και ο ίδιος ο Nepomniachtchi το θεωρούσαν κερδισμένο, υπάρχουν όμως σχολιαστές που υποστηρίζουν πως η συνέχεια 41 Kc2 Be5 42 Kb1 gxf5 43 Bxf5 Bxg3 44 Bxh7 Bxh4 45 Ka2 οδηγεί σε θεωρητική ισοπαλία και εντοπίζουν στο 41.Bc2? το τελευταίο λάθος των λευκών. Οι επώνυμοι σχολιαστές πάντως το τοποθετούν στο 25.h4? (πολύ αεράτο) και προτείνουν αντ' αυτού το 25.b5. Ο Nepomniachtchi έπαιξε αμέσως 25...b5 στην παρτίδα. Νωρίτερα υπήρχε μια ενδιαφέρουσα θυσία ντάμας με 19...dxc2 για τα μαύρα.

Ivanchuk-Svidler 1-0 Grunfeld 4.e3 Bg7 5.Qb3

Μια παρτίδα Farago-Ftacnik, Αμβούργο 2004, που είχε συμφωνηθεί γρήγορα ισοπαλία ήταν το τελευταίο θεωρητικό σημείο στο οποίο αναφερόταν η σημερινή προσπάθεια του Ivanchuk να παίξει κάτι πρωτότυπο με τα λευκά. Το 12.a3 είναι τελικά η καινοτομία - o Farago είχε υποχωρήσει τον αξιωματικό του με 12.Be2 - και ο Yermolinski στην απευθείας μετάδοση δεν πίστευε πως ο μαύρος έχει πρόβλημα. Σιγά-σιγά όμως τα engines άρχισαν να διαφωνούν με αυτή την εκτίμηση. Στο TWIC εντοπίζουν στο 29...Nd7 την αρχή των μεγάλων προβλημάτων του μαύρου και προτείνουν 29... Ng4! 30. hxg4 (30. Bc3 Bxc3 31. bxc3 Nxf2+ 32. Nxf2 Nxe3 33. Qd2 Nxd1) 30... Rxb2 31. Qa4 Qh4+ 32. Kg1 Rxe2. Εγώ δεν είμαι τόσο σίγουρος (ούτε το computer μου που "ψηφίζει" Ivanchuk από νωρίς). Το 56...f5? φαίνεται πως επιτάχυνε την πτώση των μαύρων στο τέλος, αν και ήταν ήδη ζόρικα τα πράγματα. Με το δεξί ο Chuky.

Σοβιετική Ένωση και Σκάκι - Μια σειρά βιβλιοπαρουσιάσεων #6 - Yuri Averbakh

#1 Botvinnik http://chessnewsgr.blogspot.com/2010/10/1-botvinnik.html

#2 Soltis, Soviet Chess, 1917-1991 http://chessnewsgr.blogspot.com/2010/11/2.html

#3 Εθνικά Πρωταθλήματα http://chessnewsgr.blogspot.com/2010/12/3.html

#4 Sosonko http://chessnewsgr.blogspot.com/2011/01/4-genna-sosonko.html

#5 Korchnoi http://chessnewsgr.blogspot.com/2011/03/5-victor-korchnoi.html

Ο μεγαλύτερος σε ηλικία grandmaster - κλείνει τα 90 τον ερχόμενο Φεβρουάριο - έχει αποσυρθεί προ πολλού από το αγωνιστικό σκάκι. Από το σκακιστικό ζενίθ του Yuri Averbakh - τη συμμετοχή του στο τουρνουά διεκδικητών της Ζυρίχης του 1953 και την κατάκτηση του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ την επόμενη χρονιά έχει περάσει σχεδόν μισός αιώνας. Το όνομά του έχει συνδεθεί κυρίως με τις μελέτες του πάνω στα φινάλε καθώς οι πέντε τόμοι που έχει εκδώσει πάνω στο θέμα αυτό αποτελούν για δεκαετίες τη βασικότερη πηγή πληροφοριών. Ο Victor Korchnoi - του οποίου η βιογραφία παρουσιάστηκε στο προηγούμενο μέρος αυτής της σειράς βιβλιοπαρουσιάσεων είμαι σίγουρος πως θα μπορούσε να δείξει τον Yuri Averbakh και τη σκακιστική ζωή του ως το μοντέλο αυτό που ήθελε να αποφύγει όταν αυτομόλησε στη Δύση στα 1976. Ο Averbakh δεν ήταν σταλινικός σαν τον Botvinnik, δεν είχε τις φιλοδοξίες και τα κότσια του Korchnoi ή του Gulko, ούτε προφανώς το ταλέντο του Tal και έτσι έμεινε στη Σοβιετική Ένωση και από παίκτης εξελίχτηκε σε προπονητή, διαιτητή, παράγοντα, πρόεδρο της σκακιστικής ομοσπονδίας της ΕΣΣΔ, χωρίς όμως να αποτελεί μία γνήσια έκφραση της φωνής του καθεστώτος.

Στα απομνημονεύματά του που εκδόθηκαν πριν λίγους μήνες μας χαρίζει στιγμιότυπα που καλύπτουν σχεδόν όλο τον 20ο αιώνα - από την αρχή της σταλινικής περιόδου, την εποχή του τρόμου, τον "μεγάλο πατριωτικό πόλεμο", την αποσταλινοποίηση, την εποχή της στασιμότητας (stagnation), την περεστρόικα και τελικά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Σε γενικές γραμμές το στυλ γραψίματός του είναι στεγνό, χωρίς πλατειασμούς. Περνάμε από το ένα γεγονός στο άλλο απότομα. Από τη Ζυρίχη στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ του 1954, από το Portoroz στο Curacao. Πώς αλλιώς θα χωρούσαν 80 χρόνια σε 250 σελίδες! Λίγο-πολύ τα γεγονότα είναι γνωστά σε όσους έχουν διαβάσει τα βασικά της σκακιστικής ιστορίας του 20ου αιώνα. Αυτό που προσφέρει το βιβλίο είναι η οπτική γωνία ενός ανθρώπου που ναι μεν ήταν μέσα στους μηχανισμούς αλλά ταυτόχρονα δεν τους πίστευε ιδεολογικά. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως όποτε του προσφερόταν κάποια σχετική ελευθερία κινήσεων σχεδόν πάντα επέλεγε αυτό που θα εξόργιζε την Αθλητική Επιτροπή. Εντύπωση κάνει και η επιλεκτική αναφορά του στα θύματα αυτού του μηχανισμού. Ενώ μνημονεύει τους εκτελεσμένους και εκτοπισμένους της εποχής του Μεγάλου Τρόμου, δε γράφει κουβέντα για την επαγγελματική απομόνωση που επιβλήθηκε εις βάρος του Mark Taimanov μετά το 6-0 από το Fischer, παρότι ο Taimanov είναι γαμπρός του - παντρεύτηκε την κόρη του Averbakh! Ίσως επειδή ο Taimanov ζει ακόμα.

Ξεχωρίζουν τα σύντομα σημειώματά του για κάποιους ανθρώπους που δεν είναι τόσο γνωστοί στη Δύση. Ο Nikolay Zubarev, ο Beniamin Blumenfeld, ο Fyodor Duz-Khotimirsky, ο Abram Rabinovich, ο Boris Verlinsky, o Pyotr Romanovsky από την παλιά γενιά. Ο Mikhail Garkavy, ο Vladimir Simagin, ο Nikolay Glazkov, ο Nikolai Krogius από την μεταπολεμική γενιά. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης οι πιέσεις που δεχόταν ως αρχισυντάκτης του Shakhmaty v SSSR - για παράδειγμα η εντολή να αφιερώσει σελίδες για την ντάμα επειδή ενδιαφερόταν ο αδερφός του Brezhnev ή το με ποια σειρά θα πρέπει να γράψει τους ισόβαθμους Karpov και Kasparov μετά το επεισοδιακό πρωτάθλημα ΕΣΣΔ του 1988 - αλλά και οι εμπειρίες του ως βοηθός του Tal στον κύκλο 1959-1960 και του Petrosian σε αυτόν του 1969-1971. Προς το τέλος μας προσφέρει και τη δική του άποψη για τη διάσπαση της FIDE το 1993, το τέλος της εποχής Campomanes και την πραξικοπηματική ανέλιξη του Kirsan στην προεδρία της παγκόσμιας ομοσπονδίας. Ο Yuri Averbakh το 1962 στο Curacao ήταν από τους επικεφαλής της Σοβιετικής αποστολής. 40 χρόνια αργότερα, στη Μόσχα, ως επικεφαλής διαιτητής πατάει το ρολόι για την πρώτη παρτίδα μεταξύ του Ruslan Ponomariov και του Vasily Ivanchuk για τον παγκόσμιο τίτλο της FIDE. Δίπλα του ο Kirsan Ilyumzhinov. Θα μπορούσε να μας πει περισσότερα για όλα αυτά που έχει ζήσει ο Yuri Averbakh αλλά παραμένουμε ευγνώμονες και γι αυτά τα λίγα.

Yuri Averbakh

Center-Stage and Behind the Scenes

The Personal Memoir of a Soviet Legend

New in Chess, 2011

Kasparov on Kasparov Part I: 1973-1985

Ένα από τα βιβλία που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά και είχα λιώσει στα παιδικά μου χρόνια, αυτό του Eduard Gufeld για τον Garry Kasparov, ασχολείται με τη νεανική περίοδο - και ταυτόχρονα την πιο δημιουργική - του νεαρού παίκτη από το Μπακού του Αζερμπαϊτζάν που έμελλε να γίνει ο νεαρότερος παγκόσμιος πρωταθλητής στο σκάκι αλλά και να συμβολίσει όσο κανείς άλλος την Περεστρόικα. Το βιβλίο τελείωνε στον τελικό των ματς διεκδικητών με τον Smyslov και είχε ως παράρτημα τις παρτίδες του δεύτερου ματς με τον Karpov. Οι αναλύσεις ήταν επιφανειακές αλλά το βασικό κορμό της ιστορίας πάρα πολλοί έλληνες σκακιστές τον έμαθαν από εκείνο το βιβλίο των εκδόσεων Αποσπερίτης.

Η καινούρια σειρά βιβλίων του Garry Kasparov αφορά και πάλι τον εαυτό του, αυτή τη φορά όμως όχι τα ματς με τον Karpov αλλά την υπόλοιπή του πορεία. Όταν άρχισαν να κυκλοφορούν οι πρώτοι τόμοι της σειράς "των προκατόχων" ομολογώ πως την είχα αντιμετωπίσει πολύ χλιαρά. Η άποψή μου για τον άνθρωπο Kasparov μακριά από την σκακιέρα δεν ήταν και η καλύτερη. Οι συνεντεύξεις του της δεκαετίας του 90, όταν εκτός των άλλων το καθεστώς στη Ρωσία ήταν μάλλον της αρεσκείας του, απέπνεαν έντονο συντηρητισμό και φιλοαμερικανισμό - θυμάμαι χαρακτηριστικά μία στο CNN για τους Νατοϊκούς βομβαρδισμούς στη Γιουγκοσλαβία που ήταν επιεικώς εμετική - ενώ πίστευε σε έναν πανρωσισμό, σε αμέτρητες θεωρίες συνομωσίας κ.ο.κ. Ένα "ντοκιμαντέρ" που πρόσφατα προβλήθηκε και στο κανάλι της Βουλής αποτελεί την τέλεια δυσφήμιση του ανδρός. Αλλά και τα "γύρω από το σκάκι" κατορθώματά του έδειχναν έναν πολύ ανώριμο και υπερόπτη άνθρωπο. Ποιος μπορεί να ξεχάσει το "It will be Short and it will be short", τις αναρίθμητες κωλοτούμπες στα θέματα της FIDE - στις οποίες έχω αναφερθεί στο άρθρο μου για την ιστορία της παγκόσμιας ομοσπονδίας με αφορμή τις τελευταίες εκλογές - τις "ειδικές συνθήκες" που απολάμβανε στο Linares κλπ. Αν δούμε όμως τα πράγματα πιο ψύχραιμα, στην πραγματικότητα μιλάμε για έναν 30αρη (γεννημένο το 1963) που ζει σε ένα κλουβί από την παιδική του ηλικία διαβάζοντας σκάκι. Όταν καλείται να σχολιάσει την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης στο CNN, είναι 28 χρόνων και προέρχεται από 7 χρόνια συνεχών αναμετρήσεων με τον Karpov και προετοιμασίας για αυτές. Ο άνθρωπος-Kasparov ωριμάζει και βρίσκει χρόνο να κατανοήσει τον κόσμο γύρω του μετά την απώλεια του παγκόσμιου τίτλου και τελικά μετά την αποχώρησή του από το επαγγελματικό σκάκι. Το 2003 είναι πλέον 40 χρονών και μία από τις φιλοδοξίες του είναι να μεταφέρει στο χαρτί τη μοντέρνα ιστορία του σκακιού - σε ό,τι αφορά το κορυφαίο επίπεδο.

Τη σειρά των "προκατόχων" ακολούθησε η σειρά με τα ματς Kasparov-Karpov και ενδιάμεσα το εκπληκτικό "Revolution in the 70s" που περιγράφει την εξέλιξη των ανοιγμάτων από τη δεκαετία του 70 και μετά. Και φτάνουμε στο πιο πρόσφατο, στο οποίο ο συγγραφέας περιγράφει την σκακιστική του πορεία από την ηλικία των 10 ετών μέχρι τα 22 του που γίνεται παγκόσμιος πρωταθλητής. Όλες οι μεγάλες σκακιστικές στιγμές αυτής της πορείας είναι συγκεντρωμένες εδώ. Η πρώτη συνάντηση με τον Karpov στο τουρνουά των πιονιέρων, όπου οι αρχηγοί των ομάδων αντιμετώπιζαν σε σιμουλτανέ με ρολόι τους νεαρούς σκακιστές των αντιπάλων. Ο Karpov αρχηγός της ομάδα από το Chelyabinsk και ο Kasparov, μόλις 12.5 ετών, μέλος της ομάδας του Αζερμπαϊτζάν. Ο τότε παγκόσμιος πρωταθλητής κέρδισε - όχι εύκολα - και ο Kasparov εξέφρασε το παράπονο "και είχα τόσο καλή θέση". Η διακοπή με τον Lanka στο πρωτάθλημα νέων ΕΣΣΔ του 1976, όταν ένας 13χρονος Kasparov αναλύει με ακρίβεια μαζί με τους προπονητές του και κρατάει την ισοπαλία που του χαρίζει τον τίτλο στα κριτήρια της ισοβαθμίας. Την επόμενη χρονιά ο Kasparov διπλασιάζει τις επιτυχίες του με έναν εντυπωσιακό 8.5/9 επαναλαμβάνοντας αυτό που μόνο ο Petrosian το μακρινό 1946 και ο Korchnoi το 1948 είχαν πετύχει.

Ο συγγραφέας τοποθετεί τη σκακιστική του ενηλικίωση στο έτος 1978 - όταν ήταν μόλις 15 ετών - και στην ανάδειξή του στο βαθμό του μαιτρ μετά το θρίαμβό στο Sokolsky Memorial στην πόλη Minsk. Η μινιατούρα του επί του Roizman βρίσκει το δρόμο της προς το Informator - αναλυμένη από τον δάσκαλό του, τον Botvinnik. Θα ακολουθήσουν πολλές παρτίδες του στην γιουγκοσλαβική αυτή περιοδική έκδοση που αποτελούσε τη βίβλο της εποχής - το αντίστοιχο των σκακιστικών βάσεων δεδομένων του σήμερα. Στο ίδιο τουρνουά πετυχαίνει και την πρώτη του νίκη επί grandmaster - Lutikov. 7 γκραντμετρ, 9 διεθνείς μαιτρ και 42 μαιτρ σε σύνολο 64 σκακιστών παλεύουν για μία και μόνο θέση που οδηγεί στα τελικά του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ. Ακόμα και ο ίδιος ο Kasparov δε περιμένει ότι θα είναι αυτός που θα προκριθεί. Στα 15 του θα βρεθεί στα τελικά αντιμέτωπος με τους Tal, Polugaevsky, Geller και συνολικά 16 grandmasters σε μια εποχή που ο τίτλος αυτός δεν κερδίζονταν τόσο εύκολα όσο σήμερα και το πρωτάθλημα ΕΣΣΔ ήταν πολλές φορές το ισχυρότερο τουρνουά της χρονιάς παγκοσμίως. Στον πρώτο γύρο παίζει την αγαπημένη του τότε Caro-Cann και φέρνει ισοπαλία με τον μεγάλο Yefim Geller. Ο Gufeld στο τέλος του τουρνουά τον "μαλώνει": "Γιατί παίζεις συνέχεια Caro-Cann? Έχεις δει τη φάτσα σου στον καθρέπτη? Με τέτοια μαφιόζικη μούρη, πρέπει να παίζεις μόνο Σικελική!". Το ρεπερτόριο του Kasparov αρχίζει σταδιακά να αλλάζει από το 1978 και μετά. Η Σικελική έρχεται στο προσκήνιο, ενώ με τα λευκά αρχίζει σιγά-σιγά η εποχή του d4. Μόνο στα 1990 θα επιστρέψει και πάλι ο Garry στο e4 αναβιώνοντας τη Σκωτική και βρίσκοντας νέες ιδέες όπως το Ra3 στην Ισπανική.

Ο υπόλοιπος κόσμος - εκτός ΕΣΣΔ - ακόμα δεν είχε πάρει μυρωδιά. Θα φτάσουμε στο 1979 και στο διεθνές τουρνουά της Μπάνια Λούκα για να αρχίσει ο διεθνής "πυρετός" γύρω από το όνομα του Kasparov. Κατά την αναχώρηση από τη Μόσχα, 3-4 δημοσιογράφοι μόνο ήταν εκεί και αυτοί για να φωτογραφίσουν τον Tigran Petrosian. Στη Γιουγκοσλαβία πολλοί εκ των συμμετεχόντων (14 grandmasters σε σύνολο 16 συμμετοχών) αναρωτιούνται τί δουλειά έχει αυτό το άτιτλο παιδαρέλι. Τυπικά ο Kasparov από το πρωτάθλημα ΕΣΣΔ του 1978 είχε βγάλει αξιολόγηση 2545 - κάτι που έμελλε να είναι η πρώτη του διεθνής αξιολόγηση. Η Σοβιετική γραφειοκρατία όμως δε βιαζόταν να στείλει τα χαρτιά. Όταν μετά από 10 γύρους στη Μπάνια Λούκα η απόδοσή του άγγιζε το 2800, ο Andras Adorjan του είπε: "Τώρα να είσαι σίγουρος πως θα στείλουν το πρώτο σου διεθνές τουρνουά". Όντως λίγο πριν το τέλος εμφανίστηκε το 2545 δίπλα στο όνομα του Garry και από το τουρνουά αυτό κέρδισε 30 μονάδες. Ο θρίαμβος της Μπάνια Λούκα ακολουθήθηκε από ένα χάλκινο μετάλλιο στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1979 - πίσω από Geller και Yusupov. Και έτσι μπαίνουμε στο 1980, τη χρονιά της εκτόξευσης του Kasparov στην παγκόσμια ελίτ.

Η καλή χρονιά από την αρχή φαίνεται και στο Πανευρωπαϊκό Ομαδικό στη Σκάρα της Σουηδίας, ο Garry Kasparov κάνει 5.5/6. Εκεί παίζει μία από τις πιο χαρακτηριστικές παρτίδες της πρώιμης εποχής Kasparov, αυτή του 5ου γύρου εναντίον του Pribyl, όπου το ελεύθερο d πιόνι των λευκών σε μια Grunfeld χωρίζει αποφασιστικά τη σκακιέρα στα δύο εμποδίζοντας τα μαύρα κομμάτια να μεταφερθούν στην άμυνα του βασιλιά τους. Οι κινήσεις 20.d7!! και 26.d8=Q!!, θυσίες και οι δύο, οδηγούν στο θεαματικό φινάλε. Ο Kasparov την διαλέγει ως την "αειθαλή" του πατρίδα (evergreen - πάντα πράσινη). Ακολούθησε το διεθνές τουρνουά του Μπακού, το οποίο έμελλε να χαρίσει στον Kasparov τον τίτλο του grandmaster. Για να καταλάβει κανείς το πόσο καθυστερημένα με τα μοντέρνα δεδομένα ήρθε αυτός ο τίτλος, αρκεί να αναφερθεί πως ήδη στις αρχές της χρονιάς ο Garry είχε 2595 διεθνή αξιολόγηση, μόλις 130 μονάδες πίσω από τον Karpov. Το καλοκαίρι του 1980 ο Kasparov γίνεται παγκόσμιος πρωταθλητής νέων στο Ντόρτμουντ, τερματίζοντας ενάμιση βαθμό μπροστά από τον Nigel Short. Στην Ολυμπιάδα της Μάλτας, θεωρητικά αναπληρωματικός των Karpov, Polugaevsky, Tal και Geller, παίζει τελικά 12 παρτίδες και με τους 9.5 βαθμούς του αποτελεί τον πιο ισχυρό κρίκο της ομάδας της ΕΣΣΔ που έσβησε την "ντροπή" του 1978 όταν είχε χάσει το χρυσό μετάλλιο από τους Ούγγρους. Ξεχωρίζει η μινιατούρα επί του Marjanovic. Στο τέλος της χρόνιας έχει φτάσει στο 2625, 6ος στον κόσμο και μόλις 65 μονάδες πίσω από τον Karpov.

Στη συνέχεια μπαίνουμε σε πιο γνωστά γεγονότα. Στο τουρνουά των ομάδων (πρώτη, δεύτερη, νέων και βετεράνων) όπου ξαναβρίσκεται απέναντι στον Karpov και στο πανίσχυρο τουρνουά της Μόσχας όπου τερματίζει δεύτερος μαζί με Polugaevsky και Smyslov, ενάμιση πόντο πίσω από τον Karpov. Το τουρνουά αυτό ήταν τρομακτικά ισχυρό - αρκεί να αναφερθεί πως τελευταίος τερμάτισε ο... Geller - και κατά δήλωση του Kasparov υπογράμμισε κάποια προβλήματα στο ρεπερτόριό του. Σε αυτό το τουρνουά χάνει μια τραυματική παρτίδα από τον Petrosian ο οποίος βρίσκει εκπληκτικές άμυνες. Στη μαθητική Ολυμπιάδα έχουμε μια παρτίδα-διαμάντι εναντίον του βραζιλιάνου - με συμμετοχές σε δύο ιντερζονάλ - Jaime Sunye Neto:

Jaime Sunye Neto - Garry Kasparov

Student World Team Championship 1981 Graz (10)

Θέση μετά την 41η κίνηση του λευκού

41...Nf3+!

Πολύ θεαματικό αν και τα μαύρα κέρδιζαν και με το 41...Bxe3! (ή ακόμα και με το 41...Bd6) 42.fxe3 Nxg2 43.Kf1 Rg3 44.Qb5! Nxf4 45.Qe8+ Kh7 46.Qxe4+ Rg6! 47.Qxf4 Rxb2

42.Kf1

Στην περίπτωση του 42.Kh1 ακολουθεί ένας εκπληκτικός συνδυασμός. 42...Bxe3!! 43.fxe3 Rdxg2!! 44.Nxg2 Rg3!

Μια φανταστική θέση!! Παρά την υλική υπεροχή ο λευκός δεν έχει άμυνα ενάντια στο ματ (45.Nf4 Rg1#).

Δεν έχω ξαναδεί τέτοια θέση σε κανονική παρτίδα παρά μόνο σε σπουδές. Ούτε το 43.gxf3 Bxf4 θα βοηθούσε. Ούτε το 43.Ne6 (αρνούμενος τις θυσίες) Rf2 44.gxf3 Rf1+ 45.Kh2 exf3! 46.Qxe3 Rg2# ή 46.Nxg5 Bf4#

42...Bxe3!! 43. fxe3 Rdxg2! 44. Qc3

Μοναδικό. Στο 44.Qb6, το 44...Rh2 45.Ne2 Rgg2 αποφασίζει.

44...Rh2 45. Ne2 Kh7!

Ανανεώνοντας την απειλή του Rgg2. Ο Neto αμύνεται με τον πιο "πρωτόγονο" τρόπο.

46. Qc8 Rh1+ 47. Kf2 Nd2!

Απειλώντας Rf1#. Μπροστά στο 48.Ng3 Rh2+ 49.Ke1 Nf3+ και Rxb2, ο λευκός εγκατέλειψε.

(αποσπάσματα της ανάλυσης του Kasparov από το βιβλίο)

Ο Kasparov με 9/10 οδήγησε τη Σοβιετική Ένωση (Psakhis, Yusupov, Dolmatov, Kochiev, Vladimirov) στο χρυσό μετάλλιο.

Ακολούθησε η μεγαλύτερη ίσως αποτυχία στην καριέρα του Kasparov, το διεθνές τουρνουά του Tilburg 1981.

Έχει πολύ ενδιαφέρον να διαβάσει κανείς αυτά που γράφει ο Kasparov για το τουρνουά αυτό και τα διδάγματα που αποκόμισε. Ήταν ίσως το μόνο μελανό σημείο της πορείας του προς την κορυφή του κόσμου. Έχασε από τον Petrosian και τον Spassky - φτάνοντας στο -2 με τον πρώτο, όπως και από τον Timman, ενώ τελικά τερμάτισε με 50%. Δύσκολα θα βρει κανείς άλλο τουρνουά στο οποίο ο Kasparov έμεινε στο 50%. Στα καλά του τουρνουά κάποιοι πειραματισμοί στο άνοιγμα - ο σκαντζόχοιρος εναντίον του Hubner για παράδειγμα - και η συντριπτική νίκη επί ενός αντιπάλου που έχανε σπάνια, του Ulf Andersson.

Στις 22 Δεκεμβρίου του 1981, ο Garry Kasparov σε ηλικία 18 ετών γίνεται πρωταθλητής Σοβιετικής Ένωσης. Σε αυτό το τουρνουά υπάρχουν οι πασίγνωστες δίδυμες παρτίδες με τον Timoshchenko και τον Dorfman. Και στο διεθνές τουρνουά του Bugojno, τον Μάιο του 1982 επιτέλους κερδίζει τον Petrosian παίζοντας "σαν Petrosian" αφού όπως χαρακτηριστικά λέει, ακολούθησε τις συμβουλές του Spassky, "μη βιάζεσαι". Από δω και πέρα αρχίζει το ταξίδι προς τον παγκόσμιο τίτλο. Το ιντερζονάλ της Μόσχας (10/13 με δεύτερο τον Beliavsky) και τα ματς διεκδικητών (με Beliavsky, Korchnoi και Smyslov). Ενδιάμεσα η Ολυμπιάδα της Λουκέρνης με απόλυτο highlight τη σημαντικότατη για αθλητικούς και πολιτικούς λόγους νίκη του επί του Korchnoi και το τουρνουά του Niksic - πιθανότατα το ισχυρότερο τουρνουά όλων των εποχών μέχρι τότε με Larsen, Spassky, Portisch, Miles, Andersson, Tal, TImman, Seirawan, Ljubojevic, Gligoric, Petrosian, Nikolic, Sax και Ivanovic - το οποίο αποτέλεσε την αφετηρία της λύσης του προβλήματος με το ακυρωθέν ημιτελικό ματς διεκδικητών εναντίον του Korchnoi. Σε αυτό το τουρνουά ισοφάρισε σε 2-2 τον Petrosian που έμελλε να είναι και το τελικό σκορ μεταξύ τους καθώς ο μεγάλος Tigran πέθανε λίγους μήνες αργότερα. Εκεί παίχτηκε και η διπλή θυσία αξιωματικού εναντίον του Portisch. Μοναδική ήττα από τον Spassky (πάλι) τον οποίον ο Kasparov κατάφερε να ισοφαρίσει τη δεκαετία του 90.

Το βιβλίο αφήνει την ιστορία λίγο πριν την αρχή του μαραθωνίου με τον Karpov. Στους επόμενους τόμους θα ακολουθήσει η συνέχεια της εκπληκτικής σκακιστικής καριέρας του Garry Kasparov.