Τετάρτη 10 Ιουνίου 2015

Πολιτικοί και Σκάκι Ι - Nikolay Krylenko

παράρτημα Ι - Lord Dunsany http://chessnewsgr.blogspot.com/2010/05/lord-dunsany.html
παράρτημα ΙΙ - Henry Thomas Buckle http://chessnewsgr.blogspot.com/2010/06/i-henry-thomas-buckle.html
οι αθλητές http://chessnewsgr.blogspot.gr/2010/06/blog-post_17.html


Στα χνάρια των αναρτήσεων για τους μουσικούς, τους αθλητές και τους συγγραφείς που διατηρούν ιδιαίτερη σχέση με το σκάκι, θα αναφερθούμε σε ανθρώπους που κατείχαν πολιτικά αξιώματα και είτε επηρέασαν άμεσα τον κόσμο του σκακιού στις χώρες τους, είτε ως χομπίστες ασχολήθηκαν με το άθλημά μας. Δε θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε με κάποιον άλλον, παρά με τον φοβερό και τρομερό Nikolay Krylenko, τον άνθρωπο που θεμελίωσε τις Σοβιετικές Σκακιστικές υποδομές, οι οποίες οδήγησαν στην πλήρη κυριαρχία των Σοβιετικών στο παγκόσμιο σκάκι.



Ο Nikolay Krylenko γεννήθηκε στις 2 Μαΐου του 1885 στο Bekhteyevo της επαρχίας του Smolensk, περίπου 260 χιλιόμετρα δυτικά της Μόσχας. Έγινε μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος το 1904, την περίοδο που φοιτούσε στο Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης και συμμετείχε στα γεγονότα του 1905, γεγονός που τον ανάγκασε να αυτοεξοριστεί από τη Ρωσία για δύο περίπου χρόνια ενώ σχεδόν αμέσως μετά την επιστροφή του το 1907, συνελήφθη για να εξοριστεί ξανά στην Πολωνία. Επέστρεψε στην Αγία Πετρούπολη για να τελειώσει τις σπουδές του το 1909 και επιστρατεύτηκε στις τσαρικές ένοπλες δυνάμεις το 1912. Αποστρατεύτηκε με το βαθμό του ανθυπολοχαγού και μετά από λίγο συνελήφθη εκ νέου και εξορίστηκε στο Χάρκοβο όπου τελείωσε τη Νομική Σχολή. Φοβούμενος νέες διώξεις διέφυγε στην Αυστρία και με το ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, βρήκε καταφύγιο στα ουδέτερα εδάφη της Ελβετίας. Επέστρεψε ως εκπρόσωπος του ίδιου του Λένιν με αποστολή να ξαναζωντανέψει το κίνημα και να εισάγει παράνομο επαναστατικό υλικό στη Ρωσία. Νέα σύλληψή του το Νοέμβριο του 1915 τον οδηγεί στο νοτιοδυτικό Μέτωπο ακριβώς την περίοδο που άρχιζε η αντεπίθεση των Ρωσικών Στρατευμάτων κατά των Κεντρικών Δυνάμεων υπό την καθοδήγηση του στρατηγού Brusilov, γνωστή και ως "Επέλαση του Ιούνη" μία από τις πιο αιματηρές μάχες του Μεγάλου Πολέμου.

Ο Krylenko συμμετείχε σε όλα τα γεγονότα του 1917, αφού αμέσως μετά τον Φλεβάρη, εκλέχτηκε πρόεδρος στρατιωτικού Σοβιέτ, θέση που εγκατέλειψε τον Ιούνη, υπερασπιζόμενος την Μπολσεβίκικη γραμμή της πλήρους σύγκρουσης με την κυβέρνηση Lvov. Ως μέλος της στρατιωτικής πτέρυγας των μπολσεβίκων συνελήφθη μετά τα "Ιουλιανά" αλλά αφέθηκε ελεύθερος για να ηγηθεί της άμυνας του Petrograd ενάντια στους πραξικοπηματίες του Kornilov. Έπαιξε ηγετικό ρόλο στην κατάληψη της πόλης από τις δυνάμεις των μπολσεβίκων κατά την Οκτωβριανή Επανάσταση. Μετά την άρνηση του στρατηγού Nikolai Dukhonin να πειθαρχήσει στην εντολή του Λένιν περί συμφώνου ειρήνης με τους Γερμανούς στις αρχές Νοέμβρη, ο Krylenko έγινε ο τελευταίος αρχηγός του Ρωσικού Στρατού και τον Γενάρη του 1918, ο πρώτος του νεοσύστατου Κόκκινου Στρατού. Μετά τις ήττες του Φεβρουαρίου από τα γερμανικά στρατεύματα απομακρύνθηκε από την ηγεσία του Κόκκινου Στρατού.

Το 1922, ο Krylenko τοποθετήθηκε στη θέση του βοηθού εισαγγελέα και έπαιξε σημαντικό ρόλο στις δίκες της ηγεσίας της Ρωσικής Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Ανέβηκε ταχύτατα τα αξιώματα στον τομέα της Δικαιοσύνης της Σοβιετικής Ένωσης και ασκούσε το ρόλο του εισαγγελέα μέχρι και το 1932, όταν έγινε ηγέτης της Σοβιετικής σκακιστικής ομοσπονδίας, αλλά και των αντίστοιχων ομοσπονδιών για τη ντάμα και - περιέργως - την ορειβασία. Ο Krylenko ήταν ο άνθρωπος από τον οποίον περνούσαν όλες οι αποφάσεις, ο άνθρωπος του οποίου η φιλία αποτελούσε εχέγγυο ασφάλειας και η δυσμένεια ένα εισιτήριο χωρίς επιστροφή, είτε προς τα γκούλαγκ είτε προς το θάνατο. Πάντα υποστηρικτής της πιο σκληρής γραμμής, μετά τη δολοφονία του Sergei Kirov, που σημάδεψε την αρχή της εποχής του Τρόμου και του περιβόητου Άρθρου 58, ο Krylenko χειρίστηκε προσωπικά πολλές υποθέσεις και έστειλε στο θάνατο δεκάδες ανθρώπους. Η πιο γνωστή περίπτωση από το χώρο του σκακιού που χειρίστηκε προσωπικά ο Krylenko αφορούσε τον συνθέτη σπουδών Lazar Zalkind. Σύντροφοι στο Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα, οι δύο άντρες γνωρίζονταν από παλιά. Στη διάσπασή του σε Μπολσεβίκους και Μενσεβίκους, ο Zalkind πήγε με τους δεύτερους, όμως μετά τον Οκτώβρη είχε πάψει να ασχολείται με την πολιτική και είχε αφιερώσει τη ζωή του στις σπουδές. Συνέθεσε περίπου 600 από αυτές, ενώ λόγω των σπουδών του στα Οικονομικά τοποθετήθηκε στη στατιστική υπηρεσία κυβερνητικού γραφείου για το εμπόριο το 1925. Συνελήφθη τον Αύγουστο του 1930 και κατά τη μεγάλη Δίκη των Μενσεβίκων του 1931 καταδικάστηκε σε 8 χρόνια καταναγκαστικής εργασίας. Το 1938 νέες κατηγορίες προστέθηκαν και τελικά απελευθερώθηκε το 1943, λίγο αφότου ο γιος του είχε σκοτωθεί στο μέτωπο της Λευκορωσίας. Πέθανε από καρδιά στις 25 Ιουνίου του 1945. Ο ίδιος ο Krylenko έπεσε θύμα των σταλινικών εκκαθαρίσεων. Συνελήφθη από την NKVD τον Ιανουάριο του 1938 και εκτελέστηκε στις 29 Ιουλίου του 1938. Η δίκη του κράτησε 20 λεπτά αφού είχε ήδη "ομολογήσει" πως διαχρονικά συνωμοτούσε εναντίον της Επανάστασης. Έτσι επιβεβαιώθηκε μία από τις πιο διάσημες ρήσεις του: "Δεν πρέπει να εκτελούμε μόνο τους ενόχους. Η εκτέλεση ενός αθώου εντυπωσιάζει τις μάζες περισσότερο"   




Η επιρροή του Nikolai Krylenko στο Σοβιετικό σκάκι ήταν τεράστια. Κατά τη διάρκεια της "βασιλείας" του, το σκάκι στη χώρα γιγαντώθηκε. Το διεθνές τουρνουά του 1925 παρακολούθησαν συνολικά περίπου 50.000 θεατές. Ο σκακιστικός πυρετός στη Σοβιετική ένωση ανέβασε τον αριθμό των εγγεγραμμένων σκακιστών σε 150.000 το 1929. Μέχρι το 1934 είχαν ξεπεράσει τις 500.000 ενώ στο πρωτάθλημα των συνδικάτων που διεξήχθη το 1935, μεταξύ 106 επαγγελματικών ομάδων, αγωνίστηκαν συνολικά 700.000 άνθρωποι, αριθμός που ξεπερνούσε τον αριθμό των σκακιστών όλου του υπόλοιπου κόσμου. Το 1936, περίπου 10.000 σκακίστριες συμμετείχαν στα προκριματικά του πρωταθλήματος γυναικών της ΕΣΣΔ. Από αυτόν ξεκίνησε η ιδέα της επιστράτευσης του σκακιού ως ιδεολογικό όπλο και ο ορισμός του ως πεδίο αντιπαράθεσης με τον καπιταλιστικό κόσμο. Έλεγε χαρακτηριστικά: "Πρέπει να τελειώνουμε με την ουδετερότητα του σκακιού και να καταδικάσουμε τη λογική `το σκάκι για το σκάκι`". Από τους πρώτους συντάκτες στο περιοδικό 64, χρησιμοποίησε την επιρροή του για την εύρεση πόρων που θα χρηματοδοτούσαν τα μεγάλα τουρνουά, όπως αυτό της Μόσχας το 1925 που στοίχισε 30.000 ρούβλια και που έφερε τον παγκόσμιο πρωταθλητή Χοσέ Ραούλ Καπαμπλάνκα στη Σοβιετική Ένωση. Ενώ το 1935, 4.000 άνθρωποι μαζεύτηκαν ως θεατές του πρώτου γύρου του διεθνούς τουρνουά της Μόσχας και χιλιάδες άλλοι πέρασαν από τον χώρο των αγώνων για να δουν τελικά να επικρατεί ο επίλεκτος του Krylenko και του καθεστώτος, Mikhail Botvinnik.  Μπορούμε με ασφάλεια να ισχυριστούμε ότι ποτέ, σε καμία άλλη περιοχή του κόσμου, κανένα άθλημα δεν αναπτύχθηκε τόσο, δεν στηρίχθηκε από καμία εξουσία σε τέτοιο βαθμό, όσο το Σοβιετικό σκάκι στα χρόνια του Nikolai Krylenko.




Για περισσότερα:
- The Downfall of Krylenko
- Storming Fortresses: A political History of Chess in the Soviet Union 1917-1948 - διδακτορικό του Michael A. Hudson στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, 2013
- Σοβιετική Ένωση και Σκάκι: Μια σειρά Βιβλιοπαρουσιάσεων - #2 Andy Soltis, Soviet Chess 1917-1991




1 σχόλιο:

Αντρέας είπε...

Συγχαρητήρια για την έρευνα και το εξαιρετικό κείμενο.Η επιτυχία υποχρεώνει...(!)