Αγία Πετρούπολη 1914 - Από το προσωπικό ημερολόγιο του Akiba Rubinstein #1

12 Οκτωβρίου 1913

Έκλεισα τα 31 σήμερα και νοιώθω έτοιμος να κάνω τα τελευταία βήματα ώστε να γίνω παγκόσμιος πρωταθλητής. Ένα όνειρο θα γίνει πραγματικότητα, ειδικά για ένα φτωχό εβραιόπουλο από το Σταβίσκυ όπως εγώ. Ράγισα τις καρδιές των παππούδων μου όταν έφυγα από τη yeshiva και μετακόμισα στο Λοτζ για να είμαι κοντά στον Georg Salwe, ο οποίος μου έμαθε πολλά και θα ήταν μεγάλη ανταμοιβή γι αυτόν όσο και για την οικογένειά μου. Τα τελευταία χρόνια ήταν επιτυχημένα. Μόνο πέρυσι, κέρδισα πέντε μεγάλα τουρνουά. Και στην Αγ. Πετρούπολη το 1909 μοιράστηκα την πρώτη θέση με τον Lasker. Δουλεύω σκληρά στη θεωρία των ανοιγμάτων και νοιώθω άνετα στο μέσο. Αλλά τα φινάλε είναι αυτά που πραγματικά λατρεύω. Πολλές φορές νοιώθω ένα μαγικό χέρι να μου αγγίζει τους ώμους βοηθώντας με να αντιληφθώ λεπτομέρειες που δεν υποψιαζόμουν ότι υπήρχαν. Μερικές φορές νοιώθω ότι θα μπορούσα να παίξω τα φινάλε εναντίον του ίδιου του θεού. Πώς μπορούν οι άνθρωποι να ζουν χωρίς ένα πάθος αντίστοιχο με το σκάκι? Πώς γεμίζουν τις ζωές τους μόνο με κουτσομπολιά, φαγητό και απληστία?

Πρωτοχρονιά 1914

Έχω δεχτεί πρόσκληση για να παίξω στην Αγ. Πετρούπολη τον Απρίλη και είμαι ανυπόμονος γιατί τόσο ο Lasker όσο και ο Capablanca θα είναι εκεί. Έχω όμορφες νίκες έναντι και των δύο - επί του Lasker στην Αγ. Πετρούπολη το 1909 και επί του Capablaca στο Σαν Σεμπαστιάν το 1911., αλλά ο Lasker παραμένει παγκόσμιος πρωταθλητής ενώ ο Capablanca είναι ο αγαπημένος του τύπου και του κοινού. Όλοι λένε ότι θα είναι μια μάχη μεταξύ των τριών μας, όμως με 100% σκορ εναντίον τους, δεν καταλαβαίνω γιατί δεν με βλέπουν όλοι ως τον ισχυρότερο παίκτη του κόσμου. Ο Lasker επιθυμεί ένα ματς μεταξύ μας αλλά δε δύναμαι να μαζέψω τα 2500 δολάρια που απαιτεί. Δεν τον κατηγορώ για αυτές του τις απαιτήσεις. Μετά την τυχερή του "απόδραση" από τον Schlechter το 1910 δεν έχει τολμήσει να ξαναπαίξει ματς και τώρα στα 45, έχει τα καλύτερα χρόνια πίσω του. Ο Lasker φυσικά είναι δυνατός πολεμιστής τόσο στο μέσο της παρτίδας όσο και στο φινάλε. Η προετοιμασία του στο άνοιγμα όμως είναι για γέλια. Εγώ νοιώθω υγιής και ικανός. Στην πραγματικότητα αν το σκεφτεί κανείς είναι άδικο να παίξω ένα ματς ζωής και θανάτου με έναν ηλικιωμένο Lasker. Ο Capablanca από την άλλη είναι μόλις 25, αλλά το παιχνίδι του παραείναι καθαρό, αμερικάνικο και ανοικτό. Δεν έχει ούτε δηλητήριο ούτε πάθος στην ψυχή του.

Οι άλλοι συμμετέχοντες είναι:

Dr. Siegbert Tarrasch: Θα είναι 52 ετών. Το σκορ μου απέναντί του είναι +1=3-0. Ήταν πολύ δυνατός στα 1890 αλλά έχει γεράσει. Έχει βαθιά κατανόηση του παιχνιδιού αλλά μετά τη συντριβή του από τον Lasker το 1908 δεν έχει καταφέρει να συνέλθει.

David Janowski: 45 ετών. Επίσης μετά το ζενίθ του (1904). Το σκορ μου +3=0-2. Νοιώθω αρκετά αισιόδοξος ότι μπορώ να τον κερδίσω. Εκτός αυτού είναι απείθαρχος και έχει πολλές αδυναμίες σαν άνθρωπος, τζογαδόρος και αμόρφωτος. Δεν τον γουστάρω!

Ossip Bernstein: Μόλις 10 ημέρες μεγαλύτερός μου και πολύ ισχυρός παίκτης. Το σκορ μου +1=6-1. Είναι δικηγόρος και ασχολείται με τα χρηματοπιστωτικά και άρα δεν είναι πλήρως αφοσιωμένος στο σκάκι. Αν ήταν θα έφτανε το επίπεδο του Lasker. Επικίνδυνος αντίπαλος, πρέπει να είμαι πολύ προσεκτικός όταν τον συναντήσω.

Frank J Marshall: 36 ετών. Στα ματς παίζει πολύ άσχημα αλλά στα τουρνουά είναι σαν άλλος άνθρωπος. Αν και έχω σκορ +10=11-6 εναντίον του, πρέπει να τον προσέξω.

Isidor Gunsberg και H. Blackburne: Ηλικίες 59 και 72 αντίστοιχα. Κάποτε δυνατοί αλλά όχι πια. Με τον Gunsberg δεν έχω παίξει ενώ με τον Blackburne είμαι στο +0=2-0.

Aaron Nimzovich: Βαθύς γνώστης αλλά πιο πολύ θεωρητικός παρά πρακτικός παίκτης του αγωνιστικού. +3=4-1 εναντίον του.

Alexander Alekhine: 21 ετών. Ανερχόμενος νεαρός με συνδυαστικό ταλέντο αλλά δεν έχει μέλλον. Είμαι +3=0-0 εναντίον του.

Είναι αξιοσημείωτο ότι οι 7 στους 11 είμαστε Εβραίοι, υπερβολικός αριθμός σε σχέση με τις αναλογίες στον πληθυσμό. Μόνο οι Capablanca, Alekhine, Marshall και Blackburne δεν είναι Εβραίοι. Οι Αυστρο-Ούγγροι δε συμμετέχουν λόγω πολιτικών προβλημάτων με τους Ρώσσους. Η ανοησία των ανθρώπων! Κύριοι απόντες οι Gena Maroczy (+0=4-2), ισχυρός Ούγγρος που δεν παίζει συχνά τα τελευταία χρόνια, Carl Schlechter (+3=8-1) και Richard Teichmann (+5=10-4). Συνολικά εναντίον του συνόλου των 10 παιχτών που θα συναντήσω έχω +23=26-10. Το τουρνουά θα είναι πουλ ενός γύρου και οι πρώτοι 5 θα προκριθούν στον τελικό που θα γίνει με διπλές συναντήσεις. Προβλέπω ότι οι Rubinstein, Lasker, Capablanca, Bernstein και Marshall θα προκριθούν. Μετά θα ακολουθήσουν οι Tarrasch, Janowski και Nimzovich και τελευταίοι οι Alekhine, Gunsberg και Blackburne.

20 Απριλίου 1914

Χθες έλαβε χώρα ο παρακάτω διάλογος:

BERNSTEIN: Ρε συ Capa, θα είναι δυνατό τουρνουά, τι πιστεύεις? Ένας απ τους τρεις σας θα το πάρει. Ποιος λες εσύ?

CAPABLANCA: Λέω ο Rubinstein.

BERNSTEIN: Γιατί? Άντε ο Lasker είναι εκτός φόρμας, αλλά εσύ?

CAPABLANCA: Ο Rubinstein έχει καλή υγεία και προετοιμάζεται γι αυτό το τουρνουά πολύ καιρό. O Lasker, όπως λες, δεν είναι σίγουρος, και εγώ είμαι σε κακή κατάσταση. Η υγεία μου δεν είναι καλά και θα είμαι πολύ ευχαριστημένος αν βγω δεύτερος.

21 Απριλίου 1914

Σήμερα ήταν ο πρώτος γύρος και είχα μαύρα έναντι του Marshall. Έπαιξε πολύ συντηρητικά και δε μπορούσα να κάνω και πολλά για να παίξω για νίκη. Παρ όλα αυτά μισός βαθμός εναντίον του Marshall είναι εντός σχεδίων.

Frank Marshall - Akiba Rubinstein

Αγία Πετρούπολη 1914 (1)

1.d4 d5 2.c4 e6 3.Nc3 Nf6 4.Bg5 Be7 5.e3 Nbd7 6.Nf3 O-O 7.Rc1 Re8

Προσπαθώντας να κερδίσω τέμπο αλλά το 7...c6 ήταν πιο ασφαλές.

8.a3 dxc4 9.Bxc4 c5 10.dxc5

Πιο φιλόδοξο είναι το πλάνο με 0-0, Qe2 και Rfd1, αποδεχόμενος το απομονωμένο, αλλά δίνοντας ταυτόχρονα και τύχες στο μαύρο. Μετά τη συνέχεια της παρτίδας ο μαύρος δεν έχει τύχες νίκης.

10...Nxc5 11.O-O a6 12.b4 Nce4 13.Nxe4 Nxe4 14.Bxe7 Qxe7 15.Qd4 Nd6 16.Rfd1 Nxc4 17.Rxc4 b5 18.Qc5 Bb7 19.Qxe7 Rxe7 20.Rcd4 f6 21.Rd8+ Rxd8 22.Rxd8+ Kf7 23.Nd4 Rc7 24.f3 Ke7 25.Rg8 Kd6

Αποφεύγοντας ένα από τα συνηθισμένα κόλπα του Marshall: 25...Kf7 26. Rxg7+ Kxg7 27. Nxe6+

26.Kf2 Bc8 27.Rd8+ Ke7 28.Rh8 Rc3 29.Rxh7 Kf7 30.Rh8 Bd7 31.Rd8 Ke7 32.Rg8 Kf7 33.Rd8 Ke7 34.Rg8 Kf7 1/2-1/2

Στις άλλες παρτίδες ο Blackburne έχασε πιόνι και αργότερα την παρτίδα από τον Lasker, ο Gunsberg έπαιξε άσχημα και έχασε από τον νεαρό Alekhine. Ο Capablanca νίκησε τον Nimzovich και ο Bernstein τον Janowski. O Tarrasch είχε το bye.

22 Απριλίου 1914

Σήμερα, στον 2ο γύρο, είχα το bye. Θα το προτιμούσα στη μέση του τουρνουά αλλά έτσι τα έφερε η τύχη. Ξόδεψα την ημέρα παρακολουθώντας τις παρτίδες (από τις 2 μέχρι τις 6 και από τις 8 μέχρι τις 11). Ο Bernstein κέρδισε τον Gunsberg. Ο Alekhine έχασε κομμάτι από το άνοιγμα και ήταν χαμένος. Ήταν τυχερός που έπαιζε με τον γερο-Blackburne ο οποίος άφησε το πλεονέκτημα να του ξεφύγει και ο Alekhine γλίτωσε με ισοπαλία. Γελοία παρτίδα για τουρνουά τέτοιου επιπέδου. O Capablanca δεν κατάφερε να κερδίσει τον Marshall. Ο Lasker τα μπέρδεψε στον άνοιγμα και έχασε πιόνι. Ήταν διασκεδαστικό να τον παρακολουθώ να παλεύει σαν λιοντάρι και να κρατάει την ισοπαλία από τον Nimzovich. Η μόνη καλοπαιγμένη παρτίδα ήταν η δύσκολη νίκη του Janowski επί του Tarrasch.

Αν και όλοι είναι πολύ καλοί απέναντί μου - ζητώντας αυτόγραφα και να ανταλλάξουν μια χειραψία - είχα παράξενα συναισθήματα. Καθόλου ευχάριστα που διστάζω και να τα καταγράψω ακόμα. Ένοιωθα ότι οι άγνωστοι αυτοί ήθελαν το κακό μου, ότι ήταν βρώμικοι. Επίσης το δωμάτιό μου ήταν γεμάτο μαύρες μύγες. Έπλενα συνεχώς τα χέρια μου και το πρόσωπό μου. Ένοιωθα συνεχώς την ανάγκη να τρέξω να κλειστώ στο δωμάτιό μου και να κλειδαμπαρώσω την πόρτα.

24 Απριλίου 1914

Σήμερα, στον 3ο γύρο, είχα λευκά με τον Capablanca. Έβγαλα καλή θέση και κέρδισα ένα πιόνι. Αντέδρασε μαχητικά και καταλήξαμε σε ένα ενδιαφέρον φινάλε βασιλισσών μέσα στο στοιχείο μου:

Akiba Rubinstein - Jose Raul Capablanca

Αγ. Πετρούπολη 1914 (3)

Ακριβώς το είδος των φινάλε που λατρεύω. Έχω μικρό πλεονέκτημα και μπορώ αργά, μεθοδικά, χειρουργικά να το εκμεταλλευτώ. Μπορεί να μην μπορώ να μετρήσω μέχρι το τέλος, αλλά εκλάμψεις έμπνευσης με οδηγούν από βράχο σε βράχο ανάμεσα στα φουρτουνιασμένα νερά μέχρι να βρω τη σταθερή στεριά της νίκης. Εδώ έπρεπε να παίξω 3 ακόμα κινήσεις για την ανανέωση χρόνου και ένιωσα πιεσμένος.

28. Qxc5?

Μα πώς μπόρεσα να παίξω αυτήν την ανοησία όταν το απλό 28. c4 κλείδωνε την πτέρυγα της βασίλισσας; Αν τότε 28...a5 29. Qd8+ κερδίζει, στο 28...Qc8 29. Qb6 ενώ στο 28...Qa7 29. Qd8+ και 30. Qa5. Με την πτέρυγα της βασίλισσας κλειδωμένη, θα είχα φροντίσει να εκμεταλλευτώ τα δύο παραπάνω πιόνια μου στην πτέρυγα του βασιλιά. Τα μαύρα από την άλλη θα στερούνταν κάθε είδους αντιπαιχνίδι.

28...bxc3 29.Qxc3 Qb1+ 30.Kh2 Qxa2 31.Qc8+ Kh7 32.Qf5+ g6 33.Qf6 a5 34.g4 a4 35.h5 gxh5

Υποχρεωτικό, αλλιώς 36. h6 Kxh6 37. Qh8+ Kg5 38. Kg3 και 39. Qh4#

36.Qf5+

Τώρα είμαι υποχρεωμένος να δώσω το διαρκές σαχ, καθώς αν 36. gxh5 Qd5 37. h6 Qh5+ 38. Kg3 Qg6+ και ο μαύρος κερδίζει με το a πιόνι.

36...Kg7 37.Qg5+ Kh7 38.Qxh5+ Kg7 1/2-1/2

Είμαι απογοητευμένος αλλά ακόμα μέσα στους στόχους μου για πρόκριση στα τελικά. Παίζω μαύρος με τον Lasker στον επόμενο γύρο. Στις άλλες παρτίδες, ο Tarrasch κέρδισε τον Gunsberg, ο Bernstein φαινόταν ότι κέρδιζε αλλά ο Blackburne πολέμησε σαν λιοντάρι που υπερασπίζεται τις ύαινες του και όταν o Bernstein δίστασε, πήρε την ισοπαλία. Μακάρι να μπορώ να παίζω έτσι στα 72 μου. O Nimzovich είχε πίεση αλλά ο Alekhine βρήκε έναν έξυπνο δρόμο προς το διαρκές σαχ. Είτε είναι πολύ τυχερός είτε τον έχω υποτιμήσει. O Lasker κέρδισε πιόνι αλλά ο Marshall αντιστάθηκε και πήρε την ισοπαλία. Ήταν ο γύρος των χαμένων ευκαιριών. O Janowski είχε το bye.

Βαθμολογία μετά τον 3ο γύρο:

1. Bernstein 2.5

2. Lasker 2

- Capablanca 2

- Alekhine 2

5. Marshall 1.5

6. Rubinstein 1*

- Tarrasch 1*

- Janowski 1*

9. Blackburne 1

- Nimzovich 1

11. Gunsberg 0

(Τέλος πρώτου μέρους)

(επόμενο)