Αγία Πετρούπολη 1914 - Από το προσωπικό ημερολόγιο του Akiba Rubinstein #3

(πρώτο μέρος http://chessnewsgr.blogspot.com/2010/06/1914-akiba-rubinstein-1.html)

(intermezzo http://chessnewsgr.blogspot.com/2010/06/akiba-rubinstein.html)
(δεύτερο μέρος http://chessnewsgr.blogspot.com/2010/06/1914-akiba-rubinstein-2.html)

1 Μαΐου 1914

Σήμερα είχα τα λευκά εναντίον του Tarrasch και έβγαλα μια πολλά υποσχόμενη θέση. Στις κινήσεις 24 και 25 όμως έχασα το δρόμο και βγήκα πιθανόν και χαμένος. Ο Tarrasch έπαιξε γερά και βρήκε μια πολύ όμορφη κίνηση μεν (36...c6) αλλά όχι και την καλύτερη της θέσης. Μετά από δύσκολο αγώνα έσωσα την ισοπαλία. Τώρα έχω τους 4 πιο αδύναμους αντιπάλους μου στους 4 τελευταίους γύρους και αν κερδίσω και τους 4, μπορώ να προκριθώ στα τελικά.

Rubinstein-Tarrasch

Αγία Πετρούπολη (7) 1914

1.c4 e5 2.Nc3 Nf6 3.Nf3 Nc6 4.g3 g6 5.Bg2 Bg7 6.d4 exd4 7.Nxd4 O-O 8.O-O Re8 9.e3 Ne5 10.b3 d6 11.Bb2 Bg4 12.f3 Bd7 13.h3 Nc6 14.Nc2 Ne7 15.e4 Nh5 16.Kh2 Nc6 17.Qd2 f5 18.exf5 Bxf5 19.Rae1 Qf6 20.f4 Bxc2 21.Qxc2 Kh8 22.Nd1 Qf7 23.Ne3 Nf6 24.Nd5

Πιο οξύ και φιλόδοξο - και μάλλον καλύτερο - το 24.f5

24...Nxd5 25.cxd5?

Αυτό μου φαινόταν ελκυστικό στην παρτίδα γιατί ονειρευόμουν πίεση στο c πιόνι του μαύρου. Αλλά είναι φαντάσματα όλα αυτά. Το σωστό ήταν 25.Bxd5.

25...Nd4 26.Qf2 Nf5 27.g4 Bxb2 28.Qxb2+ Ng7 29.Qd4 Rxe1 30.Rxe1 Rf8

Η πρώτη ανανέωση χρόνου

31.Kg3 a5 32.Re4 Kg8 33.Qc3 b6 34.Rc4 Ne8 35.a4 Nf6 36.Bf3

36...c6?!

Αυτό μοιάζει με τη λύση κάποιου σκακιστικού προβλήματος και οι βαριάντες φαίνεται να ταιριάζουν. Αν 37.Rxc6 Ne4+ 38.Bxe4 Qxf4+ με αποφασιστική επίθεση. Ή 37.dxc6 d5 38.Rd4 Ne4+ 39.Bxe4 Qxf4+ κερδίζει. Τα μάτια του Tarrasch έλαμπαν από ενθουσιασμό την ώρα που έσπρωχνε το c πιόνι. Αλλά το "ομορφιά είναι αλήθεια και η αλήθεια ομορφιά" δεν ισχύει πάντα. Η πανέμορφη αυτή κίνηση οδηγεί μόνο σε ισοπαλία. Με το ασχημότερο 36...Nd7 και Nc5 ο μαύρος θα αποκτούσε αποφασιστικό πλεονέκτημα. Πιστεύω πως ο Tarrasch 20 χρόνια πριν δε θα είχε παρασυρθεί από την ομορφιά του 36...c6. Από την άλλη πλευρά ούτε εγώ 5 χρόνια πριν δε θα κατέληγα σε τόσο χαμένη θέση.

37.Qd2 cxd5 38.Rc6 Ne4+ 39.Bxe4 dxe4 40.Qxd6 Qxb3+ 41.Kh4 Qf7 42.Kg5 e3 43.Rc7 Qxf4+ 44.Qxf4 h6+ 45.Kxh6 Rxf4 46.Re7 Rf3 47.h4 Rf4 48.Kg5 Rxa4 49.Rxe3 Rb4 50.Re6 Kh7 51.Re7+ Kg8 52.Re6 Kh7

Η δεύτερη ανανέωση χρόνου..

53.Re7+ Kg8 54.h5 gxh5 55.gxh5 Rc4 56.Re6 b5 57.Rb6 b4 58.Rb5 a4 59.h6 a3 60.Rb8+ 1/2-1/2

Ισοπαλία. Αν 60...Kh7 υπάρχει διαρκές σαχ και αν 60...Kf7 61. h7 Rc5+ 62.Kh6 και πάλι διαρκές σαχ. Τα λευκά δεν μπορούν να δοκιμάσουν το 62.Kf4 Rh5 63.h8Q Rxh8 64. Rxh8 a2 -+.

Στις άλλες παρτίδες, ο Nimzovich κέρδισε τον Gunsberg, ο Marshall τον Janowski, o Capablanca διέλυσε τον Bernstein (όχι όμως με τον ακριβέστερο τρόπο) και ο Lasker έκανε ισοπαλία με τον Alekhine. Αυτή ήταν η πρώτη συνάντησή τους πάνω στη σκακιέρα και ο Alekhine έπαιξε πολύ ενεργητικά για να επιτύχει την ισοπαλία - μάλλον έχει κάποια σκακιστική ποιότητα που δεν είχα φανταστεί.

2 Μαΐου 1914

Επιτέλους κέρδισα την πρώτη μου παρτίδα σε αυτό το τουρνουά, αν και οι θεοί με βασάνισαν αλύπητα. Μαύρος εναντίον του Janowski, συγκέντρωσα τις δυνάμεις μου πάνω στο απομονωμένο πιόνι του, αλλά δεν έχω ξαναδεί τον David να παίζει τέτοιο εμπνευσμένο σκάκι. Έπαιξε άψογα, σφηνώνοντας το d πιόνι στο λαιμό μου και αναγκάζοντάς με να δώσω διαφορά. Στην 40η κίνηση ήμουν χαμένος. Στην 41η, ο David έπαιξε την πρώτη του ανακρίβεια και συνειδητοποίησα πως με δοκιμάζουν οι θεοί. Στην 47η ο David έπαιξε νέα ανακρίβεια και χρησιμοποίησα όλη τη μαγεία μου για να φτάσουμε σε ισόπαλη θέση. Αλλά σε εκείνο το σημείο πια είχε χάσει όλο το ενδιαφέρον του για την παρτίδα - σιχαίνεται τα φινάλε. Στην 62η κίνηση τελικά έκανε το λάθος και έτσι είμαι ακόμα ζωντανός για τα τελικά. Δεν έχω ξανανιώσει τόσο εξευτελισμένος, τόσο βασανισμένος. Το φινάλε στην πραγματικότητα ήταν πολύ ενδιαφέρον.

Janowski-Rubinstein

Αγία Πετρούπολη (8) 1914

1.d4 d5 2.Nf3 c5 3.c4 e6 4.e3 Nf6 5.Bd3 Nc6 6.O-O dxc4 7.Bxc4 a6 8.Nc3 b5 9.Bd3 cxd4 10.exd4 Nb4 11.Bb1 Nbd5 12.Qe2 Bb7 13.Ne5

Έχω "δημιουργήσει" και εν συνεχεία μπλοκάρει το απομονωμένο πιόνι d του λευκού αλλά η θέση μου έχει πληρώσει το κόστος. Τα λευκά τώρα απειλούν 14.Nxb5 axb5 15.Qxd5+ κερδίζοντας τον αξιωματικό.

13...Qb6 14.Bg5 Bd6

Καλύτερο ήταν το 14...Be7

15.Re1 Rd8

Δεν μπορώ να κάνω ροκέ γιατί ακολουθεί 16.Nxd5, 17.Bxf6 και 18.Nd7. Από την άλλη, αν 15...Qxd4 16.Nxf7 και Qe6+.

16.Qd2 Be7 17.a3 O-O 18.Qd3 g6 19.Ba2

O Janowski χρησιμοποιεί τους αξιωματικούς του σαν χειρουργικά εργαλεία.

19...Rfe8 20.Qh3

Πολύ καλή κίνηση, με κύρια απειλή το Qh4.

20...Nh5 21.Bxe7 Rxe7 22.Bxd5 Bxd5 23.Qh4 f6 24.Nxd5 Rxd5 25.Nf3

Απειλώντας g4.

25...Kg7 26.Qe4 Kf7 27.Rac1 Ng7 28.g4 Qd6 29.Rc8 Re8 30.Rec1 Rxc8 31.Rxc8 Ne8 32.g5

Ένοιωθα τις κινήσεις του λευκού σαν σφυροκόπημα.

32...fxg5 33.Ne5+ Ke7 34.Qf3 Nf6 35.Ra8!

Δεν μπορώ να εμποδίσω το Ra7+, αφού αν 35...Qb6 36.Ra7+ Qxa7 37.Nc6+ κερδίζει τη βασίλισσα. Έτσι είμαι αναγκασμένος να δώσω τη διαφορά.

35...Rxe5 36.Ra7+ Nd7 37.dxe5 Qxe5

Επιτέλους έχω εξολοθρεύσει το d πιόνι, αλλά με τί κόστος!

38.Qd1 Qd 39.Qxd6+ Kxd6 40.Rxa6+ Kd5

Αυτό το φινάλε είναι χαμένο για μένα. Φανταζόμουν τον Janowski να σκέφτεται μέσα του ότι και ένα παιδί μπορεί να το κερδίσει αυτό. Και βασικά ξέχασε όλες τις σκακιστικές του ικανότητες, ενώ εγώ θυμήθηκα τις δικές μου. Τελικά οι θεοί δε θα με εγκατέλειπαν με τέτοιο τρόπο. Η μόνη μου ελπίδα ήταν να συγκεντρωθώ εναντίον του αδύνατου h πιονιού.

41.Kf1

Καλύτερο ήταν το 41.h3.

41...g4 42.Ra7 Kd6 43.Ke2 h5 44.Ra8 Ne5 45.Ra6+ Kd7 46.Rb6 Nf3

Είμαι ακόμα χαμένος. O Janowski πρέπει τώρα να παίξει 47.Ke3 Nxh2 48.Rxb5 μετά το οποίο δεν έχω ικανοποιητική άμυνα. Αν 48...Nf3 49.Kf4 g5+ 50.Kg3. Και αν 48...h4 49.Kf4 h3 50.Rc5 Nf3 51.Rc1 h2 52.Rh1. Αντί γι αυτό όμως παίζει μια "καφενειακή" κίνηση.

47.h3? Nd4+ 48.Kf1 gxh3 49.Rb7+ Kd6 50.Rg7 Nf3!

Τα μάτια του Janowski άστραψαν με τρόμο μόλις κατάλαβε ότι το 51.Rxg6? h2 52.Kg2 Nh4+ κερδίζει τον πύργο και την παρτίδα.

51.Rf7 Nd2+ 52.Kg1 g5 53.Rh7 Nf3+ 54.Kh1 h4

Όλα αυτά είναι σίγουρα καλύτερα για μένα απ ότι πριν, όμως η ισοπαλία δε μου χρησιμεύει σε τίποτα! Πρέπει να κερδίσω για να έχω ελπίδες πρόκρισης στα τελικά.

55.Rf7 Ne5 56.Rg7 Nf3 57.b3

Η μνημειώδης αλαζονεία του Janowski. Αντί να πάρει την ισοπαλία, ψάχνει περιπέτειες.

53...e5 58.a4 bxa4 59.bxa4 Kc5 60.Rf7 e4 61.Re7 Kd4 62.a5?

Αυτό χάνει. Μπορούσε ακόμα την ισοπαλία με το 62.Rg7.

62...g4 63.Rg7 g3 64.fxg3 e3 0-1

Μετά το 65.Re7 hxg3 και g2+. Αν 65.gxh4 e2 66.Re7 Ne5 -+.

Η αρχική μου αποστολή ήταν να κερδίσω τέσσερις παρτίδες στη σειρά. Τώρα μου απομένουν μόνο τρεις, αλλά δε νομίζω ότι θα μπορούσα να ζήσω τρεις νίκες ακόμα σαν κι αυτήν. Είναι σαν οι θεοί να θέλουν να μου δείξουν πόσο μικρό είναι το ταλέντο μου και στη συνέχεια να δουν αν παρόλα αυτά μπορώ να κερδίσω.

Στις άλλες παρτίδες, ο Lasker κέρδιζε τον Bernstein αλλά είχε μια παραίσθηση και έχασε! O Tarrasch πάλεψε με τον Capablanca σε μια μαχητική ισοπαλία - ο Siggy δείχνει τον παλιό καλό του εαυτό. Ο Blackburne κέρδισε σε μια περίεργη παρτίδα τον Nimzovich. Ο Gunsberg είχε καθαρό πλεονέκτημα με τον Marshall αλλά αποδέχτηκε πρόταση ισοπαλίας. Ο Alekhine είχε το bye.

3 Μαΐου 1914

Είχα λευκά με τον Gunsberg. Έπαιξε ανώμαλα και δε δυσκολεύτηκα να κερδίσω, μάλιστα ήταν η καλύτερη παρτίδα μου στο τουρνουά μέχρι τώρα. Έτσι έφτασα το σκορ μου στο 4-4 επιτυγχάνοντας τις μισές από τις τέσσερις απαραίτητες συνεχόμενες νίκες. Πρέπει να κερδίσω τον Blackburne και τον Nimzovich για να φτάσω στο 6-4, με το οποίο θα πρέπει να περνάω στα τελικά.

Rubinstein-Gunsberg

Αγία Πετρούπολη (9) 1914

1.d4 a6 2.e4 d5 3.exd5 Qxd5 4.Nc3 Qa5 5.Nf3 e6 6.Bd3 c6 7.O-O Nf6 8.Qe2 Be7 9.Ne5 Qd8 10.Be3 Nbd7 11.Rad1 O-O 12.f4 Re8 13.Rf3 Nf8 14.Rh3 g6 15.g4 Nd5 16.g5 f6 17.gxf6 Bxf6 18.Ne4 Bg7 19.Bc1 Ne7 20.c3 Nf5 21.Qg4 Re7 22.b3 Rc7 23.Ba3 b6 24.Ng5 Raa7 25.Be4 Qe8 26.Qg2 Bb7 27.c4 Ba8 28.d5 exd5 29.cxd5 Bxe5 30.fxe5 cxd5 31.Bxf5 gxf5 32.Nxh7+ Rg7 33.Nf6+ 1-0

Στις άλλες παρτίδες, ο Capablanca κέρδισε μια όμορφη και λογική παρτίδα με τον Janowski, o Marshall κέρδισε τον Blackburne, o Lasker έχανε από τον Tarrasch, αλλά ο Tarrasch δεν είδε μια αμυντική δυνατότητα και ο Lasker απέδρασε με την ισοπαλία. O Alekhine έπαιξε μια τρελή επίθεση εναντίον του Bernstein, ο οποίος αμύνθηκε καλά μέχρι ένα σημείο, δε βρήκε όμως τη νικηφόρα συνέχεια και έμεινε με την ισοπαλία. Ο Nimzovich είχε το bye.

Οι διοργανωτές του τουρνουά της Αγίας Πετρούπολης

P.P. Saburov, Y.O. Sosnitsky, P.A. Saburov και B.E. Maliutin

Βαθμολογία (μετά τον 9ο γύρο):

1. Capablanca* 6

2. Marshall 5.5

3. Tarrasch* 5

- Alekhine* 5

5. Bernstein 5

6. Lasker* 4.5

7. Rubinstein* 4

8. Blackburne* 3

- Janowski* 3

- Nimzovich* 3

11. Gunsberg* 1

Λίγους μήνες νωρίτερα, στις αρχές του 1914, ο Capablanca είναι σε περιοδεία και δίνει αγώνες επίδειξης, τόσο σιμουλτανέ όσο και εναντίον διαλεγμένων μαιτρ από τις πόλεις που επισκέπτεται. Στη Βιέννη αντιμετώπισε σε διπλούς αγώνες επίδειξης πρώτα τον Reti και μετά τον Tartakower. Ο Reti έχασε γρήγορα τόσο με τα λευκά όσο και με τα μαύρα, ενώ ο Tartakower, λευκός στην πρώτη παρτίδα έπαιξε την Σκωτική η οποία δεν προβλημάτισε καθόλου τον Κουβανό. Έχοντας μια μικρή πρωτοβουλία στο φινάλε, ο Capa έφτασε στη νίκη με τη άψογη τεχνική του.

Στο διάλειμμα πριν την τέταρτη και τελευταία παρτίδα της επίδειξης, ο Tartakower έμαθε ότι η απόδοση μιας τυχόν ισοπαλίας του έφτασε στο 5 προς 1. Πιστεύοντας ότι κανείς παίκτης στον κόσμο δεν άξιζε τέτοια απόδοση σε παρτίδα εναντίον του, ο Tartakower έπαιξε ό,τι στοιχήματα μπορούσε υπέρ του. Επέλεξε την σπάνια εκείνα τα χρόνια Σικελική Άμυνα και μπήκε σε μια άγνωστη βαριάντα που δίνει στρατηγικό πλεονέκτημα λόγω πιονοδομής στο μαύρο σε περίπτωση που αντέξει την επίθεση. Παρότι τα κομμάτια του Capablanca ήταν πολύ καλύτερα τοποθετημένα, ο Savielli βρήκε μια έξυπνη αμυντική μανούβρα και πήρε την ισοπαλία.

Τα μέλη του σκακιστικού συλλόγου της Βιέννης και οι επισκέπτες τους χειροκρότησαν εγκάρδια. Αν και καταγοητευμένοι από τον Capablanca, ευχαριστήθηκαν που είδαν τον τοπικό τους ήρωα να αντέχει σε μια παρτίδα εναντίον του. Ο Κουβανός ήταν ευδιάθετος και ανέλυσε για πολύ ώρα την παρτίδα με τον Tartakower, κάτω από τα διψασμένα βλέμματα, αλλά και τις προτάσεις, των Βιενέζων σκακιστών. Όταν όλοι έμειναν ικανοποιημένοι με το ότι η ισοπαλία ήταν το λογικό αποτέλεσμα και το πλήθος διαλύθηκε, ο Capablanca χαμογέλασε στον αντίπαλό του και του μίλησε στα Γαλλικά, την κοινή τους γλώσσα:

"Μαιτρ, άκουσα ότι ο Lasker σας επισκέφτηκε πρόσφατα. Κρίμα που δεν συναντηθήκαμε. Φαίνεται υγιής και σε φόρμα?"

"Όσο υγιής μπορεί να είναι κάποιος που προτιμά τα μαθηματικά από το σκάκι, και την πολιτική και από τα δύο"

"Έχετε ακούσει πως ένα ακόμα μεγάλο τουρνουά αρχίζει τον επόμενο μήνα στην Αγία Πετρούπολη?"

Ο Savielli έγνεψε καταφατικά.

"Θα μου δοθεί επιτέλους η ευκαιρία να τον συναντήσω σε μια σοβαρή παρτίδα", συνέχισε ο Capablanca. "Δεν έχω χάσει ποτέ από τον Lasker, αλλά έχουμε παίξει μόνο blitz μέχρι τώρα. Όμως, δεν είδα το όνομά σας στη λίστα των συμμετεχόντων"

"Αυτό κύριε Capablanca συμβαίνει επειδή δεν έχω προσκληθεί. Μπορεί τα Ρώσικα να είναι η μητρική μου γλώσσα, μπορεί τα απομεινάρια της οικογένειάς μου να κατοικούν εκεί, αλλά ως υπήκοος της διπλής μοναρχίας, θεωρούμαι εχθρός"

"Παρόλα αυτά παίξατε στην Αγία Πετρούπολη πριν 5 χρόνια, όταν ο Lasker με τη βοήθεια της τύχης μοιράστηκε την πρώτη θέση με τον Rubinstein"

"Ναι αλλά πριν 5 χρόνια, δεν υπήρχε παραταγμένος στρατός στα ανατολικά σύνορά μας. Έχω την εντύπωση πως η βιενέζικη σχολή έχει πέσει στη δυσμένεια του τσάρου καθώς κανείς από μας δεν έλαβε πρόσκληση. Είναι μία από τις ελάχιστες φορές που δικαιούμαι να κατηγορώ τη διεθνή διπλωματία για τις αποτυχίες στη σκακιστική μου καριέρα"

"Ω, συνεχώς ξεχνάω το πόσο περίπλοκο μέρος είναι η Ευρώπη. Αν και οι πρεσβείες μας προσπαθούν να με κρατάν ενημερωμένο, είναι δύσκολο να θυμάται κανείς όλες τις διενέξεις. Λοιπόν κύριε Tartakower, ελπίζω να συναντηθούμε σύντομα, και αν όχι στη Ρωσία σε κάποιο πιο ουδέτερο έδαφος"

5 Μαΐου 1914

Είμαι έξω από τα τελικά και μάλιστα από έναν γέρο 72 ετών: J.H.Blackburne! Μαύρος έπαιξα τη Γαλλική με αρκετά ανορθόδοξο τρόπο και κατάφερα να βγάλω ένα φινάλε αρκετά υποσχόμενο στο οποίο ο Blackburne είχε τον κακό αξιωματικό. Τέτοιες θέσεις είναι το δυνατό μου σημείο. Κατάφερα να κερδίσω ένα πιόνι αλλά αναγκάστηκα να αλλάξω όλα τα κομμάτια. Το φινάλε πιονιών ήταν δυστυχώς αδύνατον να κερδηθεί και έτσι κατέληξα να ακούω τους θεούς να γελάνε, καθώς κρύφτηκα στο δωμάτιό μου για να κλάψω.

Blackburne-Rubinstein

Αγία Πετρούπολη (10) 1914

1.e4 e6 2.d4 d5 3.exd5 exd5 4.Nf3 Bd6 5.Bd3 Bg4 6.O-O Nc6 7.Re1+ Nge7 8.c3 Qd7 9.Nbd2 f6 10.Nf1 O-O

Δεν καταλαβαίνω γιατί ενώ προετοίμαζα προσεκτικά 0-0-0, ξαφνικά άλλαξα γνώμη.

11.Ne3 Bh5 12.Bd2 Rae8 13.Nf1 Nd8 14.Ng3 Bg6 15.Qc2 Nf7 16.Bxg6 hxg6 17.Nh4 Nh8

Είχα να παίξω πάρα πολύ καιρό τέτοια κίνηση με ίππο.

18.Qd3 Kf7 19.f4 Qg4 20.Qe2! Qc8 21.Qf3 c6 22.Re2 Ng8 23.Rae1 Rxe2 24.Qxe2 Re8 25.Qxe8+ Qxe8 26.Rxe8 Kxe8 27.Ne2 Ne7 28.Nf3 Nf7 29.g4 Bc7 30.Be3 Nd6 31.Nd2 Kd7 32.Kg2 Ke6 33.h3 Nc4 34.Nxc4 dxc4 35.Kf3 a5 36.Ng3 f5 37.g5 Nd5 38.Bd2 b5 39.Ne2 Nb6 40.h4 Bd6 41.a3 Na4 42.Bc1 Be7 43.Ke3 Bf8 44.Ng1

Τώρα βλέπω μια χρυσή ευκαιρία.

44...Nc5

Από τη στιγμή που θα βάλω τον ίππο στο d3, ο λευκός θα είναι δεμένος χειροπόδαρα και φυσικά αν 45.dxc5 Bxc5+ και Bxg1 κερδίζοντας πιόνι και παραμένοντας με έναν ενεργητικό αξιωματικό εναντίον ενός κλειδωμένου αξιωματικού. Ο Blackburne έδειχνε προβληματισμένος αλλά σύντομα ένα χαμόγελο εμφανίστηκε στο πρόσωπό του.

45.dxc5! Bxc5+ 46.Kf3 Bxg1 47.Be3

Μα τί συμβαίνει? Πρέπει να αλλάξω τον καλό μου αξιωματικό αφού στο 47...Bh2 48.Kg2 +-. Αλλά μετά την ανταλλαγή αυτή δεν υπάρχει τρόπος να περάσω μέσα στο λευκό στρατόπεδο παρά το παραπάνω πιόνι. Τα λευκά απλώς κρατάνε το e4 μετακινώντας το βασιλιά μεταξύ e3 και f3. Αν προσπαθήσω το ...b4 τότε ο λευκός κλειδώνει την πτέρυγα της βασίλισσας με a4.

1/2-1/2

Στις άλλες παρτίδες, ο Capablanca κέρδισε τον Gunsberg, ο Lasker κέρδισε μια μεγαλειώδη παρτίδα από τον Janowski, ο Tarrasch έκανε ισοπαλία με τον Alekhine, όπως και ο Nimzovich με τον Marshall. Ο Bernstein είχε το bye.

6 Μαΐου 1914

Στον τελευταίο γύρο αντιμετώπιζα τον Nimzovich αλλά η καρδιά μου ήταν αλλού, αφού ακόμα και να κέρδιζα, έμενα έξω από τα τελικά.

Rubinstein-Nimzovich

Αγία Πετρούπολη (11) 1914

1. d4 Nf6 2. Nf3 e6 3. Bf4 c5 4. c3 cxd4 5. Nxd4 Nc6 6. e3 d5 7. Nd2 Bd6 8. Nb5 Bb8

Ανόητο.

9. Bxb8 Rxb8 10. Be2 a6 11. Nd4 e5 12. N4b3 Bf5 13. O-O O-O 14. Bf3 Qe7 15. Qe1 Bd3 16. Be2 Bg6 17. f4 exf4 18. exf4 Be4 19. Qf2 Rfe8 20. Rfe1 Qc7 21. Nc5 Re7 22. Nf1 Rbe8 23. Ng3 g6 24. Rad1 h5 25. h4 Qc8 26. Ngxe4 dxe4 27. Rd6 Kg7 28. Red1 Ng4 29. Qg3 Nh6 30. Qg5 Qf5 1/2-1/2

Υπό άλλες συνθήκες θα συνέχιζα με 31.R1d5 Qxg5 32.hxg5 Nf5 33.Rd7 αλλά δεν άντεχα άλλο. Το συντομότερο που θα έφευγα από την Αγία Πετρούπολη, το καλύτερο.

Στις άλλες παρτίδες, ο Capablanca κέρδισε τον Blackburne, o Lasker τον Gunsberg, ο Alekhine έφερε ισοπαλία με τον Janoswki και ο Marshall είχε το bye. Η μεγάλη μάχη για μια θέση στα τελικά δόθηκε μεταξύ του Bernstein (5-4) και του Tarrasch (5.5-3.5) με τελική επικράτηση του δεύτερου.

Καλοκαίρι 1914

Στα τελικά ο Lasker έπαιξε το καλύτερο σκάκι της ζωής του και πιθανότατα το καλύτερο σκάκι που έχει παιχτεί ποτέ, προσπέρασε τον Capablanca και κέρδισε το πρώτο βραβείο. Όσο για μένα, είμαι απογοητευμένος όσο ποτέ. Ταυτόχρονα, όλος ο κόσμος τρελάθηκε, ο πόλεμος ξέσπασε σε όλη την Ευρώπη και ποιος ξέρει πότε θα επιστρέψει η λογική?

Αν και εκτιμούσε πολύ το έξυπνο παιχνίδι του Lasker, o Tartakower περίμενε τον Capablanca να κερδίσει το τουρνουά και μάλιστα πόνταρε ένα αρκετά σημαντικό ποσό στη νίκη του. Έχοντας αντιμετωπίσει και τους δύο, θεωρούσε τον Κουβανό ισχυρότερο ενώ σημαντικό ρόλο στην επιλογή του έπαιξε και η διαφορά των 20 χρόνων που τους χώριζε. Σε κάθε περίπτωση πάντως, θεωρούσε αδύνατον να κερδίσει οποιονδήποτε από τους δύο σε επίσημο ματς και αφού ήταν συνομήλικος του Capablanca, θα έπρεπε να βάλει τις φιλοδοξίες του στο ψυγείο.

Μετά την Αγία Πετρούπολη, το ισχυρότερο προγραμματισμένο τουρνουά για το 1914 ήταν η Παγγερμανική Σκακιστική Συνάντηση του Mannheim, που ξεκινούσε στις 20 Ιουλίου. Αυτή τη φορά ο Tartakower είχε λάβει πρόσκληση μαζί με την αφρόκρεμα των Ρώσων, Γερμανών και Αυστροούγγρων σκακιστών. Από την παγκόσμια ελίτ, μόνο τρεις θα απουσίαζαν, οι Lasker, Capablanca και Rubinstein.

O Tartakower προετοιμαζόταν για το ταξίδι, όταν έμαθε τα νέα. Το απόγευμα της Κυριακής, 28 Ιουνίου, τρεις εβδομάδες πριν την προγραμματισμένη αναχώρησή του από τη Γερμανία, ο Tartakower επέστρεφε στο κέντρο της πόλης αφού είχε επισκεφτεί τον σιδηροδρομικό σταθμό του Frank Josef, όπου είχε αγοράσει εισιτήριο πρώτης θέσης για το Mannheim. Οι διοργανωτές είχαν στείλει εισιτήριο δεύτερης θέσης αλλά ο Tartakower προτίμησε να πληρώσει τη διαφορά και να ταξιδέψει άνετα.

Ξαφνικά παρατήρησε ότι το πλήθος αντί να περπατά κανονικά στους δρόμους, συγκεντρώνονταν σε μικρές ομάδες και έδειχνε προβληματισμένο. Ο Savielli έτρεξε βιαστικά μέχρι το Cafe Central όπου έμαθε από τον αδερφό του Artur πως ο ανιψιός του αυτοκράτορα και μελλοντικός διάδοχος, Αρχιδούκας Franz Ferdinand είχε δολοφονηθεί στο Σαράγεβο. Το καφέ ήταν αναστατωμένο. Ο δολοφόνος ήταν Σέρβος και η Σερβία είχε πάντοτε εδαφικές διαμάχες με τη Βοσνία που ανήκε στην αυτοκρατορία. Όλοι υπέθεταν πως ο δολοφόνος ήταν πράκτορας της Σερβικής κυβέρνησης. Μέσα στο αρχικό σοκ, όλοι οι Βιενέζοι, σοσιαλιστές και αντιδραστικοί, ζητούσαν εκδίκηση. Η Σερβία έπρεπε να τιμωρηθεί παρά την απειλή κλιμάκωσης πολέμου εναντίον της Ρωσίας, πιστού και κύριου συμμάχου της. Ακόμα και οι Μπολσεβίκοι εμιγκρέδες ήθελαν την στρατιωτική δράση, χαρούμενοι για το γεγονός ότι θα αναγκάζονταν οι δυνάμεις του Τσάρου να συγκρουστούν με τη δύναμη της Αυστροουγγαρίας. Ο πλανήτης ανέμενε την απάντηση της Βιέννης.

Ο Tartakower, περίμενε κι αυτός, καθώς ένας πόλεμος θα βούλιαζε το τουρνουά του Mannheim. Δεν τον ένοιαζε η πολιτική. Ο ενθουσιασμός ανθρώπων όπως ο Dojcic και ο Lasker τον άφηνε ασυγκίνητο. Το σκάκι, η ποίηση και η μουσική του ήταν υπεραρκετά για μια ζωή. Ο τζόγος του προσέφερε όλες τις προκλήσεις της μοίρας που τυχόν επιζητούσε. Έτσι ένοιωθε υπεράνω οποιουδήποτε ταξικού ή κοινωνικού αγώνα, έχοντας πλήρη άγνοια για τα κυρίαρχα πολιτικά ρεύματα που καθόρισαν τη γενιά του.

Οπότε, όπως όλοι οι άνθρωποι που δηλώνουν υπεράνω των πολιτικών διεργασιών χωρίς να έχουν εξετάσει προσεκτικά το ζήτημα, έτεινε υποσυνείδητα στο να συμφωνεί με την εκάστοτε κυρίαρχη συντηρητική ορθοδοξία. Και όπως κάθε βιενέζος αστός, πίστευε ότι η δεύτερή του πατρίδα, η αυτοκρατορία, είχε κάθε δικαίωμα να θέσει τους πιο απαιτητικούς όρους στη Σερβία ως απάντηση στο φρικτό έγκλημά της.

Όμως η μια μέρα διαδεχόταν την άλλη και ακόμα καμία δημόσια αντίδραση από τη διπλή μοναρχία δεν γινόταν γνωστή. Τρεις εβδομάδες μετά τη δολοφονία και δύο μετά την κηδεία του αρχιδούκα και της μέλλουσας γυναίκας του, οι οποίοι θάφτηκαν σε ένα κοινό τάφο, λόγω της ταπεινής καταγωγής της Sophie Chotek, η δέκατη ένατη Παγγερμανική Σκακιστική Συνάντηση, το τουρνουά του Mannheim άρχιζε. Ήταν το τουρνουά που πρόλαβε ο πόλεμος.

(Τέλος τρίτου μέρους)

Βαθμολογία προκριματικών:

1. Capablanca 8

2. Lasker 6.5

- Tarrasch 6.5

4. Alekhine 6

- Marshall 6

6. Rubinstein 5

- Bernstein 5

8. Nimzovich 4

9. Blackburne 3.5

- Janowski 3.5

11.Gunsberg 1

Βαθμολογία τελικών:

1. Lasker 13.5

2. Capablanca 13

3. Alekhine 10

4. Tarrasch 8.5

5. Marshall 8

σύνοψη του τουρνουά

ΥΓ: Το ημερολόγιο του Rubinstein δημοσιεύτηκε στο Inside Chess Vol.4 Issue 15, August 5, 1991